________________
નહિ!' પછી શ્રદ્ધા જાય તો નવાઈ છે? અર્થ અને કામની સામગ્રી મેળવી આપનાર અનીતિ કે પુણ્ય?
સભાઃ પુણ્ય.
પૂજયશ્રી : વિચાર કરીને બોલજો. પુણ્ય વિના અર્થ અને કામની સામગ્રી ન જ મળે, એવી ખાત્રી છે ?
સભાઃ હાજી.
પૂજયશ્રી તો તો એમ નહિ કહેવાય કે “અનીતિ કરીએ તો જ જીવાય. અનીતિ કરતાં પણ અર્થ અને કામની સામગ્રી તેને જ મળે છે કે, જેનું પુણ્ય ઉદયમાં હોય, કેટલાયે અનીતિખોરો જેલની દિવાલો પાછળ પડે છે. કેટલાયે અનીતિખોરો ભૂખ્યા પેટે ટાંટીયા ઘસતા મરી ગયા. કેટલાયે અનીતિખોરો ભીખ માંગતા થઈ ગયાં. અનીતિથી જ અર્થ અને કામની સામગ્રી મળે છે એમ ન માનો. અનીતિ કરે કે ન કરે પણ અર્થ અને કામની સામગ્રી તેને જ મળે છે કે જેનું પુણ્ય ઉદયમાં વર્તી રહ્યાં હોય. આ પ્રકારની શ્રદ્ધા જેનામાં હોય તે ‘અનીતિ વિના ચાલે જ નહિ' એમ કહે ? નહિ જ.
પણ એ ક્યારે બને ? અનીતિ ક્યારે તજાય ? અર્થ અને કામની લાલસા ઉપર અંકુશ આવે તો ! અર્થ અને કામની સામગ્રી મેળવવાની ઈચ્છાવાળો પણ જો કાંઈક માર્ગે આવેલો હોય, તો નક્કી કરે કે ‘અર્થ અને કામની સામગ્રી જોઈએ છે એ નિશ્ચિત વાત છે, મને એના વિના ચાલતું નથી માટે મેળવવી તો પડશે, પણ તે ધર્મને બાધા પહોંચાડીને નહિ. ધર્મને બાધ ન પહોંચે તે રીતે પ્રયત્ન કરી લઉં કે જેથી મારું ભાગ્ય હોય તે મુજબ મને મળી જાય પણ નીતિથી વર્તતાં ન મળે તોય અનીતિ તો ન જ કરું.
પાપાનુબંધી પુણ્ય અને પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય વચ્ચે ફરક
નીતિના માર્ગે ચાલતા જે પુણ્ય ન ફળે અને અનીતિ કરવાથી જ જે પુણ્ય ફળે, તેને માટે સમજી લેવું કે તે પુણ્ય પાપાનુબંધી પુણ્ય છે. પાપાનુબંધી પુણ્ય પણ અર્થ-કામની સામગ્રી મેળવી આપનાર છે, અને પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય પણ અર્થ કામની સામગ્રી મેળવી આપનાર છે પણ એ બે વચ્ચે ફરક છે. પાપાનુબંધી પુણ્ય ઉદયમાં આવવા માંડે કે પાપ પ્રવૃત્તિ શરૂ થાય. એનો ટલો જોરઘર ઉદય તેટલી પાપ પ્રવૃત્તિ
હૈયું વિશાળ નિર્મળ જોઈએ અને વસ્તુનો પ્રેમ જોઈએ...૩