________________
૨૨૦
n-c)
*)ree 100e})}))G*
‘માગ, માગ, માગે તે આપું' એમ દુનિયામાં કહેવાય છે, તે વરદાનના રૂઢ અર્થમાં જ કહેવાય છે. આપણે સ્વાધીન જે કાંઇ હોય તેમાંનું સામો જે કાંઇ માગે તે અને જેટલું માંગે તેટલું માંગણી મુજબ આપવું, બધું માગે તો બધું આપવું, એને દુનિયામાં વરદાન તરીકે ઓળખાવાય છે. તમને યાદ હોય તો શ્રી દશરથ રાજાએ પણ કૈકેયીને એજ કહ્યું હતું કે ‘વ્રતગ્રહણના નિષેધ સિવાય મારે સ્વાધીન જે કાંઇ હોય તે તું માંગી લે.' પોતાને સ્વાધીન વસ્તુ સામાને સામાની ઇચ્છા મુજબ દઇ દેવી, એ દાન દુનિયામાં વરદાનના નામથી ઓળખાય છે. સામાની સેવા આદિ જોઇને બહુ જ તુષ્ટ થઇ ગયેલા સમર્થોએ આવાં વરદાનો દીધાનાં ઘણાં ઉદાહરણો આવે છે.
વરબોધિ કોને કહેવાય ? સભા : એવી જ રીતે આપણામાં ‘વરબોધિ' શબ્દ પણ પ્રચલિત છે ને ?
પૂજ્યશ્રી : વરદાન રાજાઓ જ દઇ શકે એવો કોઇ નિયમ વિશેષ નથી, જ્યારે વરબોધિને માટે નિયમ છે. એક માત્ર શ્રી તીર્થંકરદેવોના બોધિને જ વરબોધિ કહેવાય છે અને એમ કહેવાય છે તે બરાબર જ છે. કારણકે એમનું બોધિ જે તારકભાવ લાવે છે તે તારકભાવ લાવવાની બીજાઓના બોધિમાં તાકાત જ નથી અને એથી બીજા કોઇના બોધિને એ અપેક્ષાએ વરબોધિ ન જ કહી શકાય તે સ્વાભાવિક છે.
મૂળ વાત તો એ છે કે શ્રી ભરતજી હમણાં દીક્ષા લે, તો શ્રી દશરથરાજાના વચનનો ભંગ થાય અને પછી લે તો વચનભંગ ન થાય એવું કાંઇ જ નથી; પણ મોહના યોગે એવી એવી પણ વાતો થઇ રહી છે એ ધ્યાનમાં રહેવું જોઇએ.
આત્મહિતની સાધનામાં કોઇ વાત વચ્ચે ન આવે સુભટોને શ્રીભરતજીએ જે ઉત્તર આપ્યો છે તે પણ ઘણો સમજવા જેવો છે. અવસર પામીને શ્રીભરતજીએ સ્પષ્ટપણે સંભળાવી દીધું છે કે ‘પ્રશંસનીય કાર્ય પુરૂષે કોઇપણ રીતે કરવું