________________
પડેલો ખંડ ક્ષપકશ્રેણિવાળો જ્યારે ફરી માંડે ત્યારે ક્ષાયિક સમ્યક્તમાં જ વર્તતો હોય છે, પણ ઔપશમિક સમ્યક્તમાં વર્તતા આત્મા તે જ દશામાં ક્ષપકશ્રેણિ માંડી શકે જ નહિ. સમ્યગ્દષ્ટિ આત્મા જ માંડે તો ક્ષપકશ્રેણિ માંડી શકે છે, એમ કહેવાય ત્યારે સમજી લેવાનું કે લાયોપશમિક સમ્યક્તવાળાની જ વાત કહેવાય છે. બધી વસ્તુઓ અપેક્ષાએ કહેવાય. એ અપેક્ષાની ઉપેક્ષા કરનારા સીધામાંથી ઉંધુ પકડે એ બનવા જોગ છે. ક્ષાયોપથમિક સમ્યકત્વમાં વર્તતો જીવ જ ક્ષાયિક
સમ્યકત્વ પામી શકે છે સભા : ત્યારે ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વ પણ તે જ પામે કે જે પહેલાં ક્ષાયોપથમિક સમ્યકત્વ પામ્યો હોય ?
પૂજયશ્રી : ક્ષાયોપથમિક સમ્યકત્વ પામ્યો હોય એટલું જ નહિ, પણ ક્ષાયોપથમિક સમ્યકત્વમાં જે વર્તી રહ્યો હોય તે જ ક્ષપકશ્રેણિ માંડે અને દર્શનસપ્તકલા ક્ષય સુધી પહોંચે તો ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પામી શકે.
સભા એ વિષયમાં સૈદ્ધાંતિક અને કાર્મગ્રંથિક વચ્ચે મતભેદ છે ને ?
પૂજયશ્રી : સૈદ્ધાંતિક અને કાર્મગ્રંથિક બન્નેય માન્યતાઓ આ વિષયમાં એક જ છે, અર્થાત્ સાયોપશમિક સમ્યકત્વમાં જે આત્મા ન વર્તતો હોય તે ક્ષપકશ્રેણિ માંડી શકે જ નહિ અને ક્ષપકશ્રેણિ માંડી શકે નહિ એટલે ક્ષાયિક સમ્યગદર્શનાદિ પામી શકે જ નહિ. આ વિષયમાં સૈદ્ધાંતિક અને કાર્મગ્રંથિક બંનેય મંતવ્યો એક સરખાં જ છે.
સમ્યક્તની ઉત્પત્તિ સંબંધી સૈદ્ધાંતિક
અને કાર્મગ્રંથિક માન્યતા સભાઃ સમ્યક્ત્વની ઉત્પત્તિ સંબંધમાં મતભેદ નથી ?
પૂજ્યશ્રી : છે. કાર્મગ્રંથિક માન્યતા એવી છે કે અનાદિ મિથ્યાદૃષ્ટિ આત્મા જે સમ્યકત્વ પામે છે, તે પથમિક જ હોય છે. ઓપથમિક સભ્યત્વ વધુમાં વધુ ટકે તો એક અત્તમુહૂત ટકે, એટલે ૧૦૦
મહિલા ઘેલછા અને વિવેક..૬
થી
