________________
છે
,
નહિ ©હ્યું છે કે છે
અયોધ્યભાગ-૫
૧૧૦ ઓપશમિક સમ્યકત્વને પામેલા આત્મા ત્રણ પુંજ કરવા દ્વારા, તે
સમ્યક્ત્વનો કાળ પૂર્ણ કર્યા પછી ત્રણ વિભાગમાં વહેંચાઈ જાય છે. કાં તો ક્ષાયોપથમિક સમ્યકત્વ પામે છે, કાં તો ત્રીજા મિશ્ર ગુણસ્થાનકે જાય છે અને કાં તો સીધા જ પહેલાં ગુણસ્થાનકે જાય છે. એવા પણ આત્માઓ હોય છે કે જેઓ ત્રણ પંજ કરતા નથી અને અનંતાનુબંધીનો ઉદય થઈ જ્વાના કારણે ચોથેથી બીજે જઈને પહેલે જાય છે.
સૈદ્ધાન્તિક માન્યતા એવી છે કે અનાદિ મિથ્યાષ્ટિ જીવ ઔપથમિક સમ્યકત્વ પામ્યા વિના ક્ષાયોપથમિક સમ્યકત્વ પામી શકે છે; અને જે અનાદિ મિથ્યાષ્ટિ જીવો ઓપશમિક સમ્યકત્વ પામે છે તે જીવો તે સમ્યકત્વમાંથી ક્ષાયોપથમિક સમ્યક્ત્વની દશામાં જઈ શકતા જ નથી.
આ પ્રકારે સમ્યકત્વની ઉત્પત્તિના સંબંધમાં કાર્મગ્રંથિક અને સૈદ્ધાત્તિક માન્યતા વચ્ચે તફાવત છે, પરંતુ ક્ષાયિક સમ્યગદર્શન, ક્ષાયોપથમિક સમ્યગદર્શન પામ્યા વિના પમાય જ નહિ. અર્થાત્ લાયોપથમિક સમ્યક્ત્વની હયાતિમાં જ ક્ષપકશ્રેણિ માંડી ક્ષાયિક સમ્યગદર્શન પમાય. આ માન્યતા કાર્મગ્રંથિક અને સૈદ્ધાત્તિક બંનેયની સમાન છે.
અન્ય લિંગે સિદ્ધ સંબંધી ખુલાસો સભા : ક્ષાયોપશમિક સભ્યત્વની હયાતિમાં જ ક્ષપકશ્રેણિ મંડાય, ક્ષપકશ્રેણિ માંડનાર જ ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પામી શકે અને તે જ આગળ વધે તો કેવળજ્ઞાન ઉપાર્જ મોક્ષે જઈ શકે, તો પછી અન્યલિંગે પણ સિદ્ધ થાય, એમ જે કહાં છે, તેનું શું?
પૂજયશ્રી : અવલિંગે પણ સિદ્ધ થાય એમ તો કહ્યું જ છે, પણ અન્ય માન્યતાએ પણ સિદ્ધ થાય, એમ તો કહાં નથી ને ?
સભા ના જી.
પૂજયશ્રી અન્ય માન્યતાએ પણ સિદ્ધ થાય એમ નથી કહ્યું, પછી એમાં મૂંઝવણ કરવા જેવું શું છે ? અચલિંગમાં રહેલો પણ આત્મા સાયોપશમિક સમ્યક્ત્વ પામી, ક્ષપકશ્રેણિ માંડી, દશમાના
2
5
