________________
તિયાળી અયોધ્યા......ભાગ-૫
ખોટી ય પ્રશંસા સાંભળવાનો અનર્થકારી ચડસ સભાઃ એવા ભાટ, ભાંડ જેવા સાધુ પાસે સારા સારા પણ જાય છે ને ?
પૂજ્યશ્રી : એ અશક્ય નથી. કેટલાક અણસમજથી જતા હોય, કેટલાક વ્યવહારથી જતા હોય, કેટલાક આપણે તો બધે જવું એમ માની ત્યાં પણ જતા હોય અને કેટલાક એમની મીઠાશથી આ મહારાજ સારા કે કડવું કહે જ નહિ એમ માનીનેય ક્તા હોય. આ રીતે અનેક પ્રકારે કુગુરુઓ પાસે બીજાઓ તા હોય એ બનવાજોગ છે. વાત એ છે કે એવા કુસાધુઓ સામાન્ય રીતે ખોટી પ્રશંસા સાંભળવાના દુર્ગુણને એવો પોષ્યા કરે છે કે સુસાધુની સાચી અને એકાંતે હિતકારી પણ વાત ઘણાને રુચતી નથી. લોકોને ગમે અને લોકોને ફાવે તે બોલવું, એ વિચારનો આજે એટલો કારમો અમલ થઈ રહ્યા છે કે લોક સુસાધુથી પરામુખ બનતો જાય છે. પ્રશંસા સાંભળીને ખુશ નહિ થનારા અને પોતાના દોષ ચિંતવનારા મળવા દોહાલા છે. આજે તો ખોટી પણ પ્રશંસા સાંભળવાનો લગભગ ચડસ વળગી ગયો છે એમ કહીએ તો પણ ચાલે; અને એથી પણ વેષધારીઓને, સ્વેચ્છાચારીઓને અને ઉત્સુત્ર પ્રરૂપકોને ફાવતું આવ્યું છે. પ્રશંસાની લોલુપતા આત્માને સન્માર્ગથી ભ્રષ્ટ કરનારી છે. અને ઉન્માર્ગમાં જોડનારી છે. પ્રશંસાની લોલુપતારૂપ પિશાચિનીની લપ વળગી એટલે સમજો કે એ પોતાની જાતનો ય દુશ્મન બન્યો અને બીજાઓને માટે પણ એ દુશ્મનની ગરજ સારવાનો; માટે એનાથી બહુ સાવધ રહેવા જેવું છે. પ્રશંસા સાંભળવાની લાલસા સારા આત્માને પણ સહજમાં ઉન્માર્ગે ચઢાવી દે છે.
પોતાની પ્રશંસાનો શ્રી લક્ષ્મણજીએ વાળેલો ઉત્તર
શ્રી રામચંદ્રજીની જનેતા અપરાજિતાદેવીના મોઢેથી પોતાની પ્રશંસા સાંભળીને શ્રી લક્ષ્મણજીને મદ ચઢતો નથી. પોતે તેવી પ્રશંસાને લાયક હોવા છતાં પણ એમને એમ નથી થતું કે બરાબર છે, મેં કાંઈ સેવા કરવામાં કમીના રાખી નથી. શ્રી લક્ષ્મણજી પોતાની પ્રશંસા સાંભળીને એ જ વિચારે છે કે પ્રશંસા કરવા લાયક તો