Page Text
________________
-)c))
શિયળ અયોધ્યા
૨૨ ન બને. ‘પરોપકારી એવી અહમવૃત્તિ તેનામાં ન આવે. મેં ફલાણા
ઉપર ઉપકાર કર્યો, ફલાણા ગામમાં મેં ઉપકાર કર્યો, ફલાણા દેશમાં જઈને હું તારી આવ્યો – આવી આવી વાતો તે હુંકારવૃત્તિથી કદિ બોલે નહિ. એને તો એમ જ થાય કે, ‘કાંઈ કર્યું છે, તે વસ્તુત: કોઈને માટે નહિ, પણ મારા પોતાના ભલા માટે જ કર્યું છે.'
પરોપકારી બનવા માટે પહેલા સ્વતો ઉપકાર કરો આથી સમજો કે સ્વના - પોતાના ઉપકાર માટે જ પરોપકાર કરવાનો છે. ‘સ્વઉપકારની દરકાર જ નહિ અને પરોપકારની લાલસા' એ દશા સમજદારની ન હોય. જેણે વાસ્તવિક પ્રકારે સ્વનું અને પરનું હિત સાધવું હોય, તેણે ઉપકારી બની જવું જોઈએ. સ્વનો ઉપકારી યથાશક્ય પરોપકારી ન હોય એ બને જ નહિ. પરોપકારનું તે જ કાર્ય કરવાનું, કે જે કાર્ય સ્વહિતનું બાધક નહિ પણ સાધક હોય, અને સાચા પરોપકારનું કોઈપણ કાર્ય સ્વઉપકારમાં બાધક હોતું નથી. આ સમજાય તો સંયમના ભોગે પણ અન્યત્ર વિહરવાની અને પરોપકાર કરવાની વાયડી વાતો કરાય છે તે ન કરાય. પરના ઉપકારના નામે સંયમને સીદાવનારા સાધુઓએ પણ આ વસ્તુ સમજવાની જરૂર છે. ‘પરોપકાર કરતાં સ્વઉપકાર હણાય તો તેને વાંધો નહિ' - એમ જૈનશાસન ફરમાવતું નથી જ. આ શાસને એકપણ ક્રિયા એવી વિહિત નથી કરી કે જે ક્રિયા યથાવિધિ કરાય તો સ્વનો ઉપકાર ન થાય. શ્રી જૈનશાસને વિહિત કરેલી દરેક ક્રિયા ના ઉપકારની સાધક જ છે. સ્વઉપકાર એ ધ્યેય અને પરોપકાર એ સાધન, ધ્યેયરૂપે પરોપકાર તરફ જોવાનું નહિ, પણ સ્વઉપકાર તરફ જ ! જે સ્વના ઉપકાર તરફ જુએ તે શક્ય પરોપકારથી કદિપણ વંચિત રહે નહિ અને સ્વના ઉપકારની દરકાર કર્યા વિના જે પરોપકાર કરવા નીકળે તે ક્યારે સ્વપરના હિતનો ઘાત કરનારો નીવડે તે કહી શકાય નહીં. જો સાચા પરોપકારી બનવું હોય તો પરોપકારની ઘેલછા ત્યજીને પોતાના ઉપકારી બનવાની ઉત્તમ ભાવનાને ખીલવો ! આજે તો રેલવિહારી બનેલા અને સાધુતાના આચારોથી પરવારી બેઠેલા વેષધારીઓ, પોતાની આચારભ્રષ્ટતા આદિનો, પરોપકારના નામે બચાવ કરવા મથે
2
| પોતાની
| SR No. | 022832 |
| Book Title | Jain Ramayan Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri, Shreyansprabhsuri |
| Publisher | Smrutimandir Prakashan |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |