Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 05
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ધૂ-પ્રીમો નં: કારાવા
નિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા ઘૂ અને મૈં ધાતુના અન્તમાં ર્ નો આગમ થાય છે. ઘૂ [૪૨૧૨; ૨૦; ૨૪] અને [ ૨૦, ૨૧૪૪] ધાતુને ‘પ્રયો૦ ૩-૪-૨૦' થી દ્િ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ઘૂ અને પ્ર↑ ધાતુના અન્તમાં ર્ નો આગમ. પ્રી ધાતુની પરમાં રહેલા એ ન્ ને ‘ધૃવŕ૦ ૨-૩-૬રૂ' થી જ્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ધૂનતિ અને પ્રીતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ:- કંપાવે છે. ખુશ કરે છે. IIII
वो विधूनने ज: ४ । २ । ९९ ॥
કમ્પનાર્થક વા ધાતુના અન્તમાં; તેની પરમાં TMિ પ્રત્યય હોય તો; ગ્ નો આગમ થાય છે. ૩૫+ વા ધાતુને ‘પ્રયો ૩-૪-૨૦' થી નિદ્ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી વા ના અન્તમાં ર્ નો આગમ... વગેરે કાર્ય થવાથી ૩પવાનયતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - પંખાથી વીંઝે છે. વિધૂનન કૃતિ વિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વિધૂનનાર્થક જ વા ધાતુના અન્તમાં તેની પરમાં નિ પ્રત્યય હોય તો ણ્ નો આગમ થાય છે. તેથી પૈં: òશાનાવાપતિ અહીં આ+વા [૪૮ ઓવૈં] ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ ર્િ પ્રત્યય. વા ના અન્તમાં ‘i - 1 - વ્ની
૧૪
