Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01

Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Page 25

આ સૂત્રથી ‘ય’ સંજ્ઞાસર્વત્ર યાદિવિભક્તિનો ‘ચય ૩૨-૭' થી લોપ થવાથી વા નું અને માવજ્જીવમેવાતુ આવા રૂપો થાય છે. અર્થક્રમશઃ- કરીને. કરવા માટે. જીવ્યો ત્યાં સુધી દાન આપ્યું. [૩પ //
તિઃ શારદા A ગતિસંજ્ઞાવાલા શબ્દને વ્ય સંજ્ઞા થાય છે. સત્ય અહીં “ ને ‘મહીનુપો. ૩-૧-૫ ' થી ગતિ સંજ્ઞા. આ સૂત્રથી ગતિસંજ્ઞક | શબ્દને “ગવ્ય સંજ્ઞા થવાથી તેના શુ ને કત
મિ. ૨-૩-૫ થી ૬ આદેશ ન થવાથી ‘:કૃત્ય આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - તેવું કરીને //રૂદ્દી
કમળો ૧૧૩છા
- આ વ્યાકરણ શાસ્ત્રમાં જે વર્ણનો અથવા જે વર્ણસમુદાયનો ઉપદેશ અથ પાઠ છે, પરંતુ લોક પ્રયોગમાં તે વર્ણ અથવા તે વર્ણ સમુદાય જણાતો નથી તે વર્ણ અથવા તે વર્ણસમુદાયને સંજ્ઞા થાય છે. પ્રતિ કચ્છતિ તિ તું આ પ્રમાણેની અન્તર્થસંજ્ઞાના કારણે ફક્ત વર્ણ અથવા વસમુદાયનો લોપ આં જ સૂત્રથી થાય છે. ધિ+ શ ()+તે અહીં માં રૂ અને શવ પ્રત્યયમાં અને ૬ ‘તું છે. તેથી પ્રદ્યતે” આવો પ્રયોગ થાય છે. યુન+શqતે અહીં છું, અનુસ્વાર, શું અને ૬ ફ છે. તેથી ‘વખતે” આવો પ્રયોગ થાય છે. ‘વિત્ર અહીં હુ તુ છે. તેથી “નમોવરિષ્ન. ૩-૪-૩૭'થી ત્રિફુ (વિત્ર)ચ7 () પ્રત્યય “વિત્ર ના “1” ને “નિ ૪-૩-૧૧૨ થી હું આદેશ. ચિત્રç ડિતું હોવાથી આત્મપદનો તે” પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પિત્રીયતે” આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- પ્રકાશે છે. પૂજાકરે છે. આશ્ચર્ય કરે છે.ll૩૭ી