________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
ગાજે છે ? | ૨૦ || આરંભ અર્થવાળા ધાતુઓને કર્તા અર્થમાં જ પ્રત્યય વિકલ્પે લાગે છે.
પ્ર+કૃ–પ્રર્વત્તિ =પ્ર++7=49તા જ તે- તેઓએ સાદડી બનાવવાની શરૂઆત કરી. અથવા પ્રકિચને મ=પ્રત: જર: સૈ–તેઓ વડે–કટ–સાદડી બનાવવાને આરંભ થયે. . ૫ | ૧ ૧૦ છે
અત્યથાર્મ-પ-મુને બા ? ? .
જે 7 પ્રત્યય ભૂતકાળ વગેરે કાળામાં વિહિત કરે છે તે પ્રત્યય ગત્યર્થક ધાતુઓને, અકર્મક ધાતુઓને, ધાતુને તેમજ મુન્ન ધાતુને કર્તા અર્થમાં વિકલ્પે લાગે છે. ગત્યર્થક ધાતુ-જન+જી ત:-તે ગયો. તો સૌ પ્રમ-ગામમાં આ ગયો.
તૈતેઓ વડે આ પ્રદેશ જવા. અકર્મક ધાતુ- આર+f=આસિત–આલિત: અલ- આ બેઠો.
મણિતમ્ તૈઃ - તેઓ વડે બેસાયું. TI ધાતુ- G+=ીત -જતા ચ - તેઓએ દૂધ પીધું.
વીતે પચ- દૂધ પીવાયું. મુન્ ધાતુ- મુ+=મુર-મુરઃ તે- તેઓએ ખાધું.
ફર્વ તૈમ્મૂ - તેઓ વડે આ ખવાયું. છે ૫ ૧ ૧૧ છે
ઘરવાપરે છે . ? ૨૨ અર્થ–આહાર અર્થવાળા-ધાતુઓ, ગઈક ધાતુઓ, અકર્મક ધાતુઓ, ૫ ધાતુ અને મુન્ ધાતુ-એ બધા ધાતુઓને આધાર અર્થમાં જ પ્રત્યય વિકલ્પ લાગે છે. આહારાર્થક- + pષ ધમ્ (ક+ત્ત) અહીં તેઓએ ખાધું.
હું તૈ: - તેઓ વડે અહીં ખવાયું. ગત્યર્થક- સુરમ્ તેષાં ચાતક (ચા+ત)- તેઓ અહીં ગયા.
ફુદ તૈઃ ચાત- તેઓ વડે અડી જવાયું. અકર્મક ધાતુ- રૂમ gષ ચિતમ્ (શીરૂ+ત)– તેઓ અહીં સુતા.
ફુદ તૈઃ શયતમ– તેઓ વડે અહીં સુવાયું. પત ધાતુ – વીતમ્ (T+7 ) ગાયોએ અહીં પીધું.
કુદ મિ: પતમ- ગાય વડે અહીં પીવાયું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org