________________
૧૧૧
અર્થ અને પરિણામ જે કર્તાને પિતાને મેળવવું હોય તો આત્મપદ વાપરવું, અને જે બીજાને મેળવવાનું હોય તે પરઐષદ વાયરવું. જેમકે ચણતર પતિ (પરસ્મપદ) અહીં યદત્ત બીજાને માટે રાંધે છે; ” પણ યતઃ પતે (આત્મને પદ) એમ હોય તો “યદત્ત પોતાને માટે રાંધે છે એવો અર્થ થાય
છે. વળી ધાતુના મૂળ ધાતુ અને સાધિત ધાતુ એવા બે ભેદો છે. ૧૬૩ સંક્તમાં ૬ કાળ અને ૪ અર્યો છે. તેમનાં નામ નીચે પ્રમાણે છે.
Tense ૧ વર્તમાન
Present ૨ ભૂત
Aorist ૩ અનદ્યતન ભૂત
Imperfect ૪ પક્ષ ભૂત િ
Perfect ૫ ભવિષ્યનું હું First Future ૬ અનદ્યતન ભવિષ્યન સ્ટ Second Future
Mood ૧ આના હોટ
Imperative ૨ વિધિ લિસિહુ Potential ૩ આશી: માર્જિ : Bendictive ૪ સંકેત €
Conditional આ ૬ કાળ અને ૪ અર્થે મળીને ૧૦ સ્ટાર પણ કહેવાય છે. ૧૪ આ ઉપરાંત ધાતુઓ અમુક પ્રયોગોમાં પણ વપરાય છે. એકંદરે
ત્રણ પ્રયોગ છે. કર્તરિ પ્રયોગ (Active Voice), કર્મણિ32101 ( Passive Voice ), 240 Guayana ( Impersonal Voice). સકર્મક ક્રિયાપદ કર્તરિપ્રયોગ અને કર્મણિપ્રયોગમાં વપરાય છે, પણ અકર્મક ક્રિયાપદ કર્તરિ તેમજ ભાવે પ્રયોગમાં આવે છે.
અથ
