Sanskrit Bhashanu Vyakaran

Author(s): Jethalal Govardhan Shah
Publisher: Gujarat Oriental Book Depot

Page 483

૪૭૨
વિધ્યર્થ વિધ્યર્થના ઉપયોગ માટે ડે. ભાડારકર નીચે પ્રમાણે કહે છે. (૧) સંભવ, આજ્ઞા, પ્રાર્થના, ઇચ્છા, આશા ઇત્યાદિ બતાવે છે. (૨) વળી તેવા અર્થના પેટા વાકયમાં પણ વપરાય છે. (૩) તેમજ જેમાંનું એક વાકય બીજા ઉપર આધાર રાખતું હોય, અને હેતુ કે શરત બતાવતું હોય, તેવાં સાંકેતિક વાકયમાં વપરાય છે.” જેમકે “સંભવ'ના અર્થમાં સમેત જિજતા તૈક્ષ િચન્નત વચના પ્રયત્નપૂર્વક દબાવવાથી (પીલવાથી) કદાચ રેતીમાંથી તેલ પણ મળે. ઝસઈ મામુદ્ધરમંાવવાં રાત્રે કદાચ બળાત્કારે મગરના મેઢાનાં દંતાંકરમાંથી મણિને બહાર કાઢી શકે; તેમજ વિષમચમૃત કવદ્વિવેત્ આમાં અસંભવિત વસ્તુને સંભવિત થાય એમ કહે છે. આજ્ઞાના અર્થમાં તથા સલાહ આપવાના અર્થમાં વિર્ષ નિત્તા બે વર્ષની અંદરનાં બાળકને દાટવાં. મૂરિનાં પ્રયત્ન તમગર છેઃા ઘણું પ્રયત્નથી તત્ત્વને જાણવું. વર્ધમાન ચાર્ષિ વચનં નોલેરા વધતા રોગ તથા વિજય પામતા દુશમનની અવગણના ન કરવી. પfoeતાનાં સમાને પveતા મૌન મને પણ્ડિતની સભામાં મૂર્ણ મૌન રાખવું. પ્રાર્થના તથા ઈચ્છાના અર્થમાં રૂછામિ હોમ દ્રિવાન | હું ઈચ્છું છું કે આપ સોમ પીઓ. છ પુનરપિ પુળ્યાં માણી થીમવાદેવા હું ઈચ્છું છું કે ફરીથી પણ પવિત્ર ભાગીરથીમાં આપણે નહીએ. મો મોબ મેચ ! હું પ્રાર્થના કરું છું કે મને ખેરાક મળી. આશાના અર્થમાં– પિનામ રવો વિધિનિષ્ઠતો એ મામોજવાત . હું આશા રાખું છું કે મારી ઈચ્છા નહિ છતાં