________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
_ ૧૩ ]
પૂરતો છે, તે સિવાયનાને માટે અનેક ઉપાયો કરતાં કાળાંતરે કઈ ઉપાય ચોક્કસ લાગુ પડી જાય છે.
વળી ભાવના વડે મનને સંસ્કારિત કરવાનું કારણ એમ પણ છે કે સંસારની અનિત્યતા, અશરણુતા, વિષમતા વિગેરેના સંસ્કારે મજબૂત રીતે મન પર પડયા હોય તે વિષય તરફથી તે મન ઘણી જ સહેલાઈથી પાછું ફરે છે અને પાછું ફર્યા પછી પણ તે વિચાર વિનાનું તો રહી શકતું નથી. કારણ કે મનને ઘણું કાળને વિચાર કરવાને દઢ અભ્યાસ પડેલ છે. એટલે તેને આત્મસ્વરૂપના ચિંતનમાં ગોઠવવાથી સંસારની વસ્તુઓથી વિરક્ત થયેલું મન ઘણું સહેલાઈથી આત્મચિંતનમાં પ્રવેશ કરશે અથવા કાંઈક સમભાવ આવવાથી અને આત્મચિંતન તરફ તેનું વલણ થયેલું હોવાથી મનની શુદ્ધિ સારી રીતે થઈ શકે છે અને તેવા મનમાં ભાવના ઘણી સહેલાઈથી દઢ સંસ્કાર સ્થાપિત કરે છે. આમ અન્ય આશ્રયથી પણ મનશુદ્ધિમાં વધારો થવા સંભવ છે.
આશય એ છે કે ગમે તે પ્રકારે પણ મનની શુદ્ધિ તે કરવી જ પડવાની અને તે શુદ્ધિ જ ધ્યાનમાં વધારે ઉપયોગી થઈ પડવાની. ૬.
ભાવનાઓ બતાવે છે. भावना द्वादशैतास्ता अनित्यादिकताः स्मृताः । ज्ञानदर्शनचारित्रं वैराग्याधास्तथा पराः ॥७॥
For Private And Personal Use Only