________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૩૨૧ ] પિંડસ્થ-પિડ-દેહ તેમાં રહેલ તે પિંડ. તેનું ધ્યાન તે પિંડસ્થ ધ્યાન. પિંડમાં પાંચ ભૂત છે, તથા આત્મા છે. તેથી પ્રથમ પાંચ ભૂતની સ્થૂળ ધારણ બતાવી છે અને તેમાં મન સ્થિર થતાં જે સાધ્ય પિંડમાં રહેલ આત્મા છે તે પિંડસ્થનું ધ્યાન બતાવેલ છે. પિંડસ્થ ધારણું ખરે અર્થ આ જ છે કે પિંડ એટલે શરીર અને તેમાં રહેલ આમા તે જ પરમાત્મા છે. તેનું ધ્યાન કરવું તે પિંડસ્થ ધ્યાન છે. આ વાત પાંચમી ધારણા વખતે પ્રગટ કહેવામાં આવશે.
પાર્થિવી ધારણા तिर्यगलोकसमं ध्यायेत् क्षीराब्धि तत्र चांबुजम् । सहस्रपत्रं स्वर्णाभं जंबुद्वीपसमं स्मरेत् ॥ १३९ ॥ तत्केसरततेरंत:स्फुरपिगप्रभाजिताम् ।। स्वर्णाचलप्रमाणां च कर्णिकां परिचिंतयेत् ॥१४॥ श्वतसिंहासनासीनं कर्मनिर्मूलनोद्यतम् ।
आत्मानं चिंतयेत्तत्र पार्थिवी धारणेत्यसौ ॥१४॥ તિથ્વીલોકના જેવડો એક ક્ષીરસમુદ્ર ચિંતવવે. તેમાં જબુદ્વીપ જેટલા પ્રમાણનું, સેના સરખી હજાર પાંખડીવાળુ એક કમળ ચિતવવું. તે કમળનાં કેસરની પંક્તિની અંદર ચળકતી પીળી કાંતિવાળી મેરુ પર્વતના જેવડા કર્ણિકા ચિંતવવી. તેના ઉપર ધળા સિંહાસન ઉપર બેઠેલા, કર્મને મૂળથી ઉખેડી નાખવાને તત્પર થયેલા પિતાના આત્માને ચિંતવ. આ પાર્થિવી ધારણા છે. ૨૧
For Private And Personal Use Only
