________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૩૬૭ ]
-
-
-
હને જોડી આપનારી છે. ધ્યાન પૂર્ણ થયા પછી એટલે જે કલાક કે બેચાર કલાકને નિત્યનો ઈયાનને નિયમ ચાલુ રાખ્યા હોય તે પૂર્ણ થયા પછી નિરંતર થોડા વખત સુધી આ ભાવનાની વિચારણા કરવાથી અનુક્રમે મહાન ધ્યાનની સ્થિતિ પ્રાપ્ત થાય છે.
તે જ બતાવે છે अनुप्रेक्षात्र धर्मस्य स्याद्यतो हि निबन्धनम् । चित्तं ततः स्थिरीकृत्य तासां रूपं निरूपयेत् ॥१८१॥
આ સ્થાને અનુપ્રેક્ષા (ધ્યાન કરી રહ્યા પછી કરાતી ઉત્તમ વિચારણું) ધર્મધ્યાનનું મજબૂત કારણ થાય છે. માટે ચિત્તને સ્થિર કરીને તે ભાવનાના સ્વરૂપનું પિતે પિતાનું નિરૂપણ કરવું. (આ ભાવના સંબંધી વિશેષ હકીકત ગ્રંથની શરૂઆતમાં આવી ગઈ છે.)
શિષ્યને શિખામણ प्राणघात्युपसर्गेऽपि धन्यैानं न चालितम् । निर्बाधेष्वपि योगेषु सत्सु धत्से न किं स्थिरम् ॥१८२॥
પ્રાણનો નાશ થાય એવા ઉપસર્ગના પ્રસંગમાં પણ ધન્ય પુરુષોએ પિતાનું ધ્યાન ચલાયમાન કર્યું નથી, તો આ વખતે તને તો કઈ પણ પ્રકારની બાધા ન થાય-પીડા ન થાય તે પ્રસંગ પ્રાપ્ત થયેલ છે, છતાં તું મનને કેમ સ્થિર ધારણ કરી શકતો નથી ?
ભાવાર્થ–ગુરુનો શિષ્ય પ્રત્યે અથવા સુમતિને મન પ્રત્યે આ ઉપદેશ છે કે ઘોર ઉપસર્ગોના પ્રસંગમાં અને
For Private And Personal Use Only
