________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનઢીપિકા
[ ૩૭૯ ]
ચેાગ્ય સ્થળે પેાતાને હાથે સદુપયાગ કરતા નથી; અંતે તે મિલકત અહીં મૂકી જાય છે, એટલે તે કાઇના હાથમાં તે જાય છે જ. પણ તે લાયક મનુષ્ય હોય તે તેના સદુપયોગ કરે છે, નહિતર અસદ્ ઉપયાગ તા થાય છે જ, માટે લેભ ન કરતાં ચાગ્ય અધિકારી આગળ જ્ઞાનના સદુપયાગ કરવા.
શુકૂલ ધ્યાનનાં આ ચાર આલખના છેઃ ક્રોધ, માન, માયા, અને લાભ. એમના ઘણી જ ખારીકાઇથી વિચાર કરી, સૂક્ષ્મમાં સૂક્ષ્મ ક્રોધાદિના પશુ ત્યાગ કરવા તેને જરા પણ વિશ્વાસ ન કરવા, કારણ તે અગ્નિના તણખા જેવા છે, એક જરા જેટલા પણ અગ્નિના તણખાની-કણીની ઉપેક્ષા કરી હોય તેા હજારા ધરાનાં ધરા ખાળીને ભસ્મ કરી નાખે છે. તેમ આ ક્રોધ લાભાદિને સક્ષમ પણ ઉદય ધીમે ધીમે વૃદ્ધિ પામી આત્માના અનંત ગુણ્ણાને બાળી નાખે છે. અર્થાત્, તેના ઉપર આવરણ લાવી તેને દબાવી દે છે.
ક્રોધાદિના ઉદયને રાકવા. તેનાં પરિણામાના વિચાર કરી વિવેકજ્ઞાન દ્વારા તેઓને નિષ્ફળ કરવા-વિખેરી નાખવા. આત્માના શુદ્ધ સ્વભાવના અરીસા સન્મુખ રાખી, આ આત્માના ગુણા છે કે અજ્ઞાન દશાવાળી વિભાવદશાના શુભે છે તેના નિણ્ય કરી, વિભાવદશાવાળા, આત્માને આવરણુ કરનારા તે ક્રોધાદિના ત્યાગ કરવા. ક્ષમા, નમ્રતા, સરલતા, અને સતાષથી ક્રોધ, માન, માયા, લાભના પરાજય કરી શકાય છે. આ ક્ષમાદિવાળી પરિણતિ કમ ક્ષયમાં પ્રધાન હેતુ છે, અકષાચવાળી પરિણતિ જ ઉત્તમ ચારિત્ર્ય છે, એ
For Private And Personal Use Only