________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૩૬૫ ]
આત્મવિચાર સિવાય કાંઈ પણ કાચ કે વિચાર માટે અંતઃ કરણમાં જગ્યા રાખવી જ નહિ. અહેાનિશ તેનુ શ્રવણુ-મનન અને તેવે આકારે પરિણમવા જ પ્રયત્ન ચાલુ રાખવા બીજા બધાં કાર્યને હાલ તુરંત આત્મખળપ્રાપ્તિ થાય ત્યાં સુધી મુલતવી રાખવાં. છતાં જરૂરી પ્રસંગે તેમ કરવું પડે તે મનને તેમાં જોઈએ તેવુ' પરાવવુ' જ નહિ. તેમાં તે પરમાત્માને જ બિરાજમાન કરી રાખવા; ખાકી વચન અને શરીર વડે જ કાર્ય કરવું. તેમાં પણ આસક્તિ રાખ્યા સિવાય પ્રવૃત્તિ કરવી. કર્યા સિવાય ચાલે તેમ નથી એટલે કરવું જોઇએ તેટલા ખાતર જ કરવું, પણ આસક્તિ રાખી ન કરવું. આમ કરવાથી ચાલુ કાર્ય જલી સિદ્ધ થશે.
ધમયાનના ઉપસહાર
एवं चतुर्विधध्यानामृतमनं मुनेर्मनः । साक्षात्कृतजगत्तत्वं विधत्ते शुद्धिमात्मनः ॥ १७९ ॥
આ પ્રમાણે ચાર પ્રકારના યાન રૂપ અમૃતમાં મગ્ન થયેલું મુનિનું મન, જગતના તત્ત્વના સાક્ષાત્કાર કરીને આત્માની શુદ્ધિ કરે છે.
ભાવા—પિંડસ્થ, પદસ્થ, રૂપસ્થ અને રૂપાતીત એમ આ ચાર પ્રકારના ધ્યાનમાં ધ્યાનરૂપ અમૃતમાં મુનિએએ મનને મગ્ન કરી દેવું, અથવા આસક્ત કરી દેવુ'-લય પમાડી દેવુ.. તેનું પરિણામ એ આવશે કે જગતમાં તત્વ શુ છે ? પ્રાપ્ત કરવા લાયક કે સારભૂત કઈ વસ્તુ છે ? તેને નિશ્ચય આ ધ્યાનમાં મગ્ન થયેલું મન કરી આપશે. નિર્મળ થયેલુ
For Private And Personal Use Only