________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૩૬૯ ]
હે શિષ્ય ! જો તે ગ્રહણ કરેલી ઇંદ્રિયે તે તે વિચા વિના રહી શકતી ન હોય તા તું નિર્દોષ વિષયાનુ સેવન કર. विना खान्यत्र नो जीवो विनाजीवं न खान्यपि । पंचाक्षविषयैः पूत्यैर्विना सिद्धिर्न साध्यते ॥ १८६॥
ઇંદ્રિયા વિના અહી. જીવ નથી અને જીવ વિના ઇંદ્રિયા પણ ન હેાય પાંચ ઇન્દ્રિયાના વિષચેાની પવિત્રતા વિના (વિષયાની શાંતિ થયા વિના) સિદ્ધિ સાધી શકાતી નથી,
अंतःकरण निःसंगी बहिःसंगीव તે 1 छायावत् निर्विकल्पोऽसौ कर्मणा नोपलिप्यते || || १८७॥
જે મનુષ્ય-જે યાગી—મહારથી સ`ગી-રાગીની માફક ચેષ્ટા કરે છે; પણ જેનુ' 'તઃકરણ સંગ વિનાનુ‘–રાગદ્વેષ વિનાનુ છે, તે વૃક્ષની છાયાની માફ્ક નિર્વિકલ્પ સ્થિતિવાળા વિક્ષેપ વિનાની સ્થિતિવાળા જ્ઞાની કમથી લેપાતા નથી. જેમ વૃક્ષની છાયા કોઈ પણ પ્રકારના કચરા, ધૂળ કે છાણુ વગેરેથી લેપાતી નથી. તેમ આસક્તિ રાખ્યા વિના પ્રવૃત્તિ કરનાર ચેાગી કર્મથી લેપાતા નથી.
बहिसंसारदेहाक्षस्थित्या गत्या विनांगिनः ।
न किंचिचलतीति त्वं मत्वा ताममना भज ॥ ॥ १८८ ॥
આ સ'સારવ્યવહારમાં દેહ, ઇંદ્રિય આદિથી કરાતી જવા, આવવા, બેસવા, વગેરેની ક્રિયા કર્યા સિવાય જીવાને જરા પણુ ચાલતું નથી, એમ માનીને હે જીવ! આ દેહુ
૨૪
For Private And Personal Use Only