________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૩૪૪ ]
ધ્યાનદીપિકા
ધ્યાન કહેવાય છે. અરિહંત=અરિ જે રાગદ્વેષાદિ શત્રુ તેઓને હુત હણનાર તેના-નાશ કરનાર તે અરિહત છે. રાગદ્વેષને સર્વથા નાશ કરનાર તે સર્વ સામાન્ય રીતે અરિહ‘ત કહેવાય છે. છતાં ‘સવ” અતિશયાથી યુક્ત ’ એ વાકથથી વિશેષ સ્વરૂપવાળા તીર્થંકરરૂપ અરિહંતનુ અહીં લક્ષ કહ્યું છે એમ સમજવુ, અતિશય વિનાના અરિહંતે પણ આત્મસ્વરૂપ થયેલા જ છે તથાપિ તેનું સ્વરૂપ વિશેષ પ્રકારની બુદ્ધિવાળા જ ગ્રહણ કરી શકે તેમ છે અહી' તા સામાન્ય રીતે સ અધિકારી પરત્વે વાત ચાલતી હેાવાથી, અતિશય ધારણ કરનાર, ચેાગખળ અને આત્મખળ બન્ને પ્રાપ્ત કરનાર, અતિશય ખળ અને જ્ઞાનખળ અને સત્તાને ધારણ કરનાર અને તેને લઇને બાળકથી માંડી સવજીવાને ઉપકારી અને ઉપયાગી જાણી, વિશેષ ગુણુધારક, અરિહંત તીર્થંકરના સ્વરૂપનું ધ્યાન કરવાનું અહી' કથન કરેલુ છે.
ચેાગબળથી એકલા ચમત્કાર કે તેવા જ અતિશય ધારણ કરનારનું ધ્યાન નહિ પણ કેવળજ્ઞાન-પૂર્ણ જ્ઞાનરૂપ સૂવાળા, તેમ જ રાગદ્વેષાદિ મહામેાહ વિકારાથી રહિત, ટુંકામાં કહીએ તેા સવ લક્ષણેાથી પૂર્ણ એવા જ્ઞાનીના સ્વરૂપનુ ધ્યાન કરવું. ધ્યાન કરવું એટલે મહારથી તેા તેમના દેહને સ્મરણમાં લાવી સાક્ષાત્ તેમનુ દર્શન કરતા હેાઇએ તેમ તેમના સન્મુખ સૃષ્ટિને જોડી દેવી. પણ આંતરદૃષ્ટિથી તે તેમના આત્મિક ગુણૈા પર લક્ષ ચટાડી મનને તેમાં સ્થિર કરી દેવું.
અથવા સમવસરણની રચનાના ચિતાર ખડા કરી તેમાં
For Private And Personal Use Only