________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચાનદીપિકા
[ ૨૨૫ ]
સકલનામાં ખરાબ ગેાઠવાયેલા સુસ`બદ્ધ આવશે કે તે જોઇને તમને માટા અચએ લાગશે. પેટની પીડ, માથાનુ કળતર, ફેફસાં અને હૃદયના રોગ તેમ જ તેવા ખીજા ાગાં પણ પ્રાણાર્યામના અભ્યાસથી મટી જાય છે. હવે પ્રાણાયામ કરવાની રીતિ તપાસીશું....
પ્રાણાયામ કરવાની અનેક પદ્ધતિઓ છે. પણ હું જે પદ્ધતિ મતાવુ છુ. તે અનેક વર્ષોથી કસેાટીએ ચઢીને ઉત્તમ ઠરેલી છે, પ્રાણાયામના અભ્યાસ આ પદ્ધતિસર જેણે કર્યો છે તેને બહુ સારા લાભ મળ્યા છે એમાં શંકા નથી. પૂરક-કુલક-રેચક
પ્રાણાયામના અભ્યાસ કરવા એસવું લ્હાય ત્યારે તમારે સુખરૂપ, સહજ અને સ્થિર આસનથી એકાગ્ર મને બેસવુ જોઇએ. જમણા પગને ડાબા પગના સાથળ ઉપર અને ડામા પગને જમણા પગના સાથળ ઉપર એમ ઉલટસુલટ પુગ ચડાવીને પદ્માસન કરીને બેસવું. આ આસન પ્રાણાયામના અભ્યાસકને બહુ સુખકારક છે. શરીર, મસ્તક અને ડાકને નિશ્ચળ અને સીધા રાખી, સ્થિર થઈ, આડુ અવળુ જોયા વિના ટટાર પેાતાની નાસિકા સન્મુખ ષ્ટિ કરી દિશાએ તરફ નજર નહિ કરતાં પ્રસન્ન ચિત્તથી આસન વાળી બેસવું
ઃ
જોઇએ.
આ રીતે તૈયાર થઈ પછી જમણા હાથના અગૂઠા વડે જમણું નસકારું' દાખીને બંધ કરવુ અને ડાબે નસકારેથી
૧૫
For Private And Personal Use Only