________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૨૩૫ ]
અપણુ કરે છે. પતિ પણ તેમની ભક્તિથી સાષ પામી તેમને ત્યાં વારવાર જાય છે અને નિઃશ કપણે તેમની ભક્તિના સ્વાદ અનુભવે છે. આ જ પ્રમાણે મનને પતિ માનીને પાંચ ઇંદ્રિયાને સ્ત્રીએ સમજવી. તેઓ મનને સાષ આપવા માટે પોતે પાતાની શક્તિ પ્રમાણે વિષા· અનુકૂળ સામગ્રી જોવાની, ખાવાની, સાંભળવાની અને સુંધવાનીસ્પર્શ કરવાની પતિની સેવામાં હાજર કરે છે. મન પણ તે ઇન્દ્રિયેામાં પ્રવેશ કરીને તેના અનુભવ કરે છે, જે ઇંદ્રિય મનનુ વધારે ખેચાણ થાય તેવા અનુકૂળ પદાથ હાજર કરે છે, તે તરફ મન વધારે ખેંચાય છે. તેના તરફ વધારે લાગણી ધરાવે છે અને વારવાર તેને ઘેર આવા કરી, તે સ્ત્રીને-ઇંદ્રિયને પાષણ આપે છે, વધારે માન આપે છે.
આ ઇન્દ્રિયા તરફથી મળતા વિષયમાં મન પણ આસક્ત બને છે અને તેના ઉપèાગ માટે વારવાર તે ઇંદ્રિયારૂપ એના ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે, અનુકૂળ વિષયેાથી ખુશી થાય છે. કોઈ વખત પ્રતિકૂળ વિષયા હાય તેા નારાજ થાય છે. અને તેની આ પ્રવૃત્તિથી રાગદ્વેષ, હષ શાક, કરીને તે આ શરીરમાં કે આવાં જ શરીરામાં વધારે અધન પામી દુ:ખી થયા કરે છે.
આત્મારૂપી રાજાના પ્રધાન તરીકે મનને માનવુ જોઈએ. આ પ્રધાનના દોષથી રાજા-આત્મા પાતે પશુ આવા અશુચિથી ભરેલા દેહમાં વારવાર આવજા કરે છે, ખ'ધન પામે છે અને જૂના દેહ મૂકવા તથા નવા ધારણ કરવારૂપ જન્મ મચ્છુ પામ્યા કરે છે.
For Private And Personal Use Only
