________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
[ ૨૩૮ ]
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધારણા
ध्येयवस्तुनि संलीनं यन्मनोज्ञैर्विधीयते । परब्रह्मात्मरूपे वा गुणिनां सद्गुणेष्वपि ॥ १०३ ॥ अर्हदाद्यंगरूपे वा, भाले नेत्रे मुखे तथा ।
लये लग्नं मनो यस्य धारणा तस्य संमता ॥ १०४ ॥
',
.
ધ્યાનદીપિકા
ધ્યાન કરવા લાયક વસ્તુ પરબ્રહ્મ, આત્મસ્વરૂપ અને ગુણી પુરુષાના સદ્ગુણ્ણા તેને વિષે બુદ્ધિમાનેાએ મનને લીન કરવું', તેમ જ અરિહંત આદિના શરીરના રૂપને વિષે અથવા પેાતાના કપાળ, નેત્ર અને મુખ ઉપર જેનુ મન લય થયું છે તેને ધારણા માનેલી છે. ( ધારણા કહે છે.)
ભાવાથપ્રત્યાહાર કરવા માટે મનને ઇન્દ્રિયાના વિષચામાંથી ખેં'ચી લીધા આદ તે મનને કાઇ પણ સ્થળે જોડવુ' જોઇએ. કાઈ પણ ધ્યાન કરવા લાયક એક વસ્તુમાં જોડી દેવુ' તેનુ નામ ધારણા છે. એક વસ્તુમાં લાંખા વખત સુધી મનને સ્થિર રાખવાથી, તે મન ધ્યાન કરવા લાયક પદાર્થ કે વસ્તુમાં એકાગ્ર થાય છે, મનમાં ઉત્પન્ન થતી અનેક સ્ફુરણાએ કે વૃત્તિએ તેના નિષેધ કરી એક જ સજાતીય પ્રવાહ ચલાવવાનુ` કામ, ધારણા મજબૂત થવાથી થાય છે. ધારણાના ટુંકા અથ એટલા જ છે કે કોઈ પણ
:
ઉત્તમ ધ્યેયમાં મનને ચાંટાડી દેવુ, ત્યાંથી ઉખડે નહી...–તે
સ્થાન મૂકી અન્ય સ્થાનના આશ્રય ન કરે, તે જ છે, ગાય કે અશ્વ વિગેરે જાનવર એક સ્થળે સ્થિર ન રહેતાં
For Private And Personal Use Only
