________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૨૫૮ ]
ધ્યાનદીપિકા
હજી વધારે વખતની જરૂર છે તે પહેલાં તેને સમજાવતાં કે સારે રસ્તે દેરતાં ઊલટ તેને કંટાળો આવે છે એટલું જ નહીં, પણ ઊલટું ધર્મ ઉપર કે શિખામણ આપનાર ઉપર તેને શ્રેષ થાય છે. આ દ્વેષની લાગણી ઉત્પન્ન કરાવી તેને વધારે પાછે હડસેલ, વધારે અગતિમાં જાય તેવી સ્થિતિમાં લાવી મૂકો તેના કરતાં તે તેની ઉપેક્ષા કરવી તે જ અત્યારે તેના માટે લાભકર્તા છે.
શિખામણ કે ઉપદેશ આપનારાએ પણ પોતાના ભલા માટે તેની ઉપેક્ષા કરવી તે યોગ્ય છે. કારણ જયારે ઘણું શિખામણે આપતાં, ઘણી વાર સમજાવવા છતાં અને તે પણ તેના ભલા માટે જ આપણું જ્ઞાન, ધ્યાન, અને વખતને ભેગ આપી તેને સુધારવા પ્રયત્ન કરવા છતાં પણ જ્યારે તે માન નથી, સુધરતું નથી, કે સમજાતું નથી ત્યારે તે ઉપદેશકને કે શિક્ષકને ધ ચડે છે; ગુસ્સો આવે છે, કંટાળે વધે છે. કંટાળાથી નારાજ થઈ કરી અને શિક્ષા દેવાનું બંધ કરે તે અન્યાય કે અનર્થ થાય છે. એકને દોષે સર્વને સરખા ગણવા તે અયોગ્ય ગણાય. જે તેના ઉપર દ્વેષ કરે તે પિતાને ધર્મ કરતાં ધાડ આવી તે ન્યાયે નવીન કર્મબંધ થાય છે અને પરિભ્રમણમાં વધારે થાય છે એમ જાણી તેવા પ્રસંગે તેવાઓની ઉપેક્ષા કરવી તે યોગ્ય છે.
જેમ આ ઉપેક્ષા કરવાનું કારણ બનેને દ્રષ થતો અટકાવવાનું છે તેમ જ ઉપેક્ષા કરવાનું બીજું કારણ રાગને અટકાવવા માટેનું છે. સંસારની મલિન વાસનાને ઈરછાઓને વધારે પિષણ મળે, દબાઈ ગયેલી કામાદિ વાસનાઓને ઉત્તે
For Private And Personal Use Only
