________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
*પાનદીપિકા
[ ૨૮૫ ]
આગળથી જ મન ઉપર તેવા કાર્યનું પરિણામ શું આવે છે કે આવશે તેને મજબૂત સંસ્કાર સ્થાપન કરી દેવા કે જેથી તેવા કાય માં પ્રવૃત્તિ કરતાં મનને અટકાવી શકાય, અગર તેવી પ્રવૃત્તિ કરવાના પ્રસગે તેનાં ભાવિ કળા નજર આગળ તરતાં હાવાથી અને સન ઉપર પણ તેના ભાવિ પરિણામની ચાક્કસ અસર થયેલી હાવાથી પૂર્વાપર વિચાર કર્યા વિના કરાતી પ્રવૃત્તિ અટકાવી શકાય. આ માટે અપાયસંબધીવિચાર કરવા તેનું નામ અપાયવિચય ધ્યાન છે,
રાગ, દ્વેષ, કષાય અને આશ્રવની ક્રિયાઓમાં વર્તતા આ જીવાને આ લેાક અને પરલેાકમાં નાનાપ્રકારના કષ્ટો થાય છે, મજીઠની માફક રાગી જીવા વિવિધ પ્રકારના કષ્ટો સહન કરે છે, મહાન વ્યાધિથી ઘેરાયેલા મનુષ્ય કુપથ્ય અન્નના અભિલાષથી જેમ રાગમાં વધારા કરે છે, તેમ રાગી મનુષ્ય દીઘ્ર સ ́સાર પરિભ્રમણમાં વધારો કરે છે. દ્વેષરૂપ દાવાનળ જ્ઞાનાદિ ગુણરૂપ વૃક્ષાને બાળીને ભસ્મીભૂત કરી નાખે છે. વૃક્ષના મૂળમાં-કટરમાં-રહેલા અગ્નિ જેમ વૃક્ષને નવપવિત થવા દેતા નથી તેમ દ્વેષરૂપ અગ્નિ જેમના હૃદયમાં વસે છે તેના સમ્યક્ત્યાદિ ગુણા કોઈ પણ રીતે વિકાસ પામતા નથી. દ્વેષરૂપ અગ્નિથી તપ્ત થયેલા જીવા આ લેાકમાં તા દુ:ખી થાય છે એટલું જ નહિ પરંતુ પરલેાકમાં નરકાદિ ગતિ પામી મહા દુઃખના તેમને અનુભવ કરવા પડે છે, જ્યાં સુધી દ્વેષને તાપ હૃદયમાં હોય છે ત્યાં સુધી જ્ઞાનાદિ ગુાની શાંતિ-શીતળતા પાસે પણ આવત્તી નથી.
For Private And Personal Use Only