________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૨૬૧ ]
ભાવનાઓની જરૂરિયાત વિષે ગ્રંથાંતરમાં કહ્યું છે કે
पुवकयम्भासो भावणाहिं झाणस्स जग्गयमुवेइ । ताओ य नाणदंसणचरित्तवेरग्गजणियाओ॥१॥
ધ્યાન કર્યા પહેલાં આ ભાવનાઓને આદર કરવારૂપ અભ્યાસ કરવો; તેથી આ ધર્મધ્યાન અને શુક્લધ્યાન કરવાની યોગ્યતા પ્રાપ્ત થાય છે. તે ભાવનાઓ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને વૈરાગ્યરૂપ છે. તેથી તે જ્ઞાનાદિની ઉત્પત્તિપ્રાપ્તિ થાય છે. - જ્ઞાનાદિ ચાર ભાવનાનું સ્વરૂપ પહેલા કહેવાઈ ગયું છે તથાપિ આ પ્રસંગે ફરી તેને યાદ કરવામાં આવી છે તે તેનું સ્વરૂપ ગ્રંથાંતરથી સંક્ષેપમાં બતાવે છે.
જ્ઞાનભાવના - नाणे निच्चम्भासो कुणइ मणोधारणं विशुद्धं च । नाणगुणमुणियसारो इझाइज्जसु निच्चलमईओ ॥२॥
શ્રત જ્ઞાનનો નિરંતર અભ્યાસ કરે, તે અભ્યાસ અંતઃકરણના અશુભ વ્યાપારને નિરોધ કરી, ચિત્તને શુદ્ધ બનાવે છે. જ્ઞાન ગુણ વડે કરીને, જીવાજીવ આદિ વિશ્વના તત્ત્વનો કે પિતાના કર્તવ્યનો સાર જાણીને, પરમાર્થને સમજીને, બુદ્ધિને નિશ્ચલ કરી જ્ઞાનથી અન્ય રીતે પ્રવૃત્તિ ન થાય તેવી રીતે બુદ્ધિને નિશ્ચળ કરી, પછી ધ્યાન કરે-આત્માદિનું ચિંતન કરે.
For Private And Personal Use Only
