________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૨૭૬ ]
ધ્યાનદીપિકા
ચેાગી ખાખતાને વિચાર કરવા, નિરુપચેગી અથવા આત્મલાભમાં વિઘ્નભૂત વિચારાને હઠાવી ઉપયેગી ખાખતાની મન ઉપર મજબૂત અસર કરવી તે વિચારણા છે, નિર્જરાને માટે તથા પેાતાને તે ખાખતાને મજબૂત સ`સ્કાર પડે તે માટે અન્ય મનુષ્યાને તે ખાખતને ઉપદેશ આપવા, અથવા આપસમાં ધર્મકથા કરવી એ પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાય કહેવાય છે. તથા આત્મસ્વરૂપનું વિસ્મરણુ ન થાય-જાગૃતિમાં વધારે થાય-સ્વરૂપનું સ્મરણ બન્યું રહે-તેવી ઉપયેગી ક્રિયાઓ કરવી, જેથી વિશુદ્ધિ વિશેષ પ્રકારે અની રહે અથવા વૃદ્ધિ પામે તે સર્વ ધર્મ અનુષ્ઠાન, ધર્મધ્યાનમાં આલ મનભૂત કહેવાય છે.
શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કેઃ—
आलंबणार वायणपुणपरियट्टणाण चिंताओ । सामाइयाइयाई सद्धम्मा वस्सयाई च ॥ १ ॥
વાચના, પ્રશ્ન કરવા, સુત્રાદિ પરાવર્તન કરવાં (ગણવાં), ચિંતન કરવું, તથા સામાયિક અને આવશ્યકાદિ ઉત્તમ ધર્મધ્યાનનાં આલ અનેા છે.
આલંબન લેવાનુ કારણ બતાવે છે. विसममि समारोह, दवदवलंबणे जहा पुरिसो । सुत्ताइकपालंबो, तह इझाणवरं समारुद || २ ॥ જેમ દૃઢ આલખન પકડનાર પુરુષ વિષમ સ્થાન ઉપર પણ ચડી જાય છે, તેમ સૂત્રાદિનું આલ'બન પકડનાર-લેનાર ઉત્તમ ધ્યાનમાં આરૂઢ થાય છે.
For Private And Personal Use Only