________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૨૨૧ ]
બહાર તરત નીકળી ન જાય. પછી તે પવન રોકેલા સ્થાન પર તેના મંત્ર બીજને જાપ કરે.
તે મંત્ર જાપ મનથી કર અને આંતરદષ્ટિથી તે મંત્ર-અક્ષરની આકૃતિ-અંદર દેખાય તેમ જોયા કરવું. પવન ન રેકી શકાય ત્યારે ધીમે ધીમે પાછો છેડી દે. ફરી પાછે તે જ રીતે પૂરો. અને તે જ સ્થાન પર રે . ત્યાં પાછે મંત્ર બીજને જાપ કર. અને તેની આકૃતિ તે તે સ્થાનમાં જોયા કરવી. અકળામણ થતાં ધીમે ધીમે પવન છેડી દે. આ પ્રમાણે તેને પવનના સ્થાનમાં અનુ મે અભ્યાસ કરવાથી પાંચે પવનને જય થાય છે.
પવનજય કયારે થઈ રહે છે, તેના વખતનું માપ આપી શકાતુ નથી કેઈ સંસ્કારી જીવને થોડા વખતમાં જય થાય છે. કેઈને વધારે વખત લાગે છે. તથાપિ તેના ફળની પ્રાપ્તિ થાય ત્યારે જય થ સમજ.
પ્રાણવાયુનો જય થવાથી જઠરાગ્નિ પ્રબળ થાય છે, શુરીર હલકું લાગે છે. દમ ચડતો નથી.
સમાન અને અપાન બે નજીક આવેલા છે. એકની હદ પૂરી થતાં બીજાની હદ શરૂ થાય છે. બધા પવન માટે તેમ જ સમજાય છે. સમાન વાયુને જય થવાથી ગડગૂમડ અને ઘા આદિના ત્રણે રુઝાઈ જાય છે, હાડ ભાંગેલું પણ સંધાઈ જાય છે અને ઉદરને અગ્નિ પ્રદીપ્ત થાય છે.
અપાનના જયથી મળમૂત્રાદિ ઘણુ અલ્પ થાય છે. ખાધેલ ખેરાકનો બધે રસ શરીરના પિષણમાં ઉપયોગી
For Private And Personal Use Only
