________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માનદીપિકા
[ ૧૦૭ ]
-
- -
- -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
મુજબ વિચાર કરાવીએ અને મરજી મુજબ વિચાર બંધ કરાવીએ. લાંબે કાળે આ ટેવથી સારો ફાયદો થાય છે. મન કાબૂમાં આવે છે અને પછી જે જાતના વિચાર કરવાની ટેવ પડાવીએ છીએ તે સિવાય આપણી ઈચ્છાવિરુદ્ધ જુદી જાતના વિચારો કરતું તે અટકે છે. આપણે કહીએ તે જ જાતના વિચાર મન કરે અને ફરી આપણે તેને શી આજ્ઞા કરીએ તે સાંભળવાની રાહ જોતું મન બેસે. આ કાંઈ છે ફાયદે થો ન કહેવાય.
વિશેષમાં આ લેક સ્વરૂપના વિચારે એવા સૂકા છે કે તેમાં રાગદ્વેષ ઉત્પન્ન થવા જેવા નિમિત્તો નથી, તેથી મને પણ સૂકું-લૂખું એટલે મધ્યસ્થ-રાગદ્વેષ વિનાનું બનવાને સંભવ છે. - જિનેશ્વર ભગવાન જેમાં જડ, ચિતન્યભા રહેલા જુએ છે તેનું નામ લોક કહે છે. ઉપાધિ ભેદથી તે ત્રણ પ્રકારે ઊઠવલેક, અલેક અને તિલાક. ઉપરનો ભાગ ઊર્વિલક કહેવાય છે, નીચેનો ભાગ અલક ગણાય છે અને આપણે જે ભૂમિ ઉપર રહ્યા છીએ, તે તિષ્ઠલેક કહેવાય છે. શબ્દની વ્યાખ્યામાં ત્રણે ભાગેનો સમાવેશ થાય છે. ધર્મ, અધમ, આકાશ, કાળ, પુદગલ અને આત્મા આ છ દ્રવ્યપદાર્થો જેમાં રહેલા છે તે લોક કહેવાય છે અને તે સિવાયનો ભાગ અલાક ગણાય છે. અલેકમાં આ છ દ્રવ્ય માંહેલું એક આકાશ દ્રવ્ય જ છે. આ લોક સ્વયંસિદ્ધ છે. તેને બનાવનાર કોઈ નથી, તેમ તેને માલિક–સ્વામી પણ કઈ નથી, અર્થાત્ પોતે જ માલિક છે.
For Private And Personal Use Only