________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૧૩૬ ]
ધ્યાનદીપિકા
આ બન્ને જાતના દુર્ધ્યાનની ઉત્પત્તિ વિચાર દ્વારા થાય છે અને પછી વચન કે શરીર દ્વારા તેને ક્રિયામાં મૂકવામાં આવે છે. આ આત્ત તથા રૌદ્ર દુર્ધ્યાનના ચાર ચાર ભેદ છે, જે અનુક્રમે આગળ બતાવે છે. આત્તધ્યાનના ચાર ભેદ
अनिष्टयोगजं चाद्यं परं चेष्टवियोगजम् ।
रोगार्त्त च तृतीयं स्यात् निदानार्त्तं चतुर्थकम् ॥७०॥
મનને ન ગમે તેવી વસ્તુના સચાગથી, વહાલી વસ્તુના વિચાગ થવાથી, રાગ થવાથી અને નિયાણું કરવાથી ઉત્પન્ન થતું એમ આત્ત ધ્યાન ચાર પ્રકારે છે.
અનિષ્ટસ’ચેાગ પહેલુ' આપ્ત ધ્યાન विषदद्दनवन भुजंगमहरिशस्त्रारातिमुख्य दुर्जीवैः । स्वजनतनुघातकृद्भिः सह योगेनार्त्तमाद्यं च ॥७१॥ श्रुतैदृष्टः स्मृतैज्ञतिः प्रत्यासत्तिसमागतैः । अनिष्टार्थै मनः क्लेशे पूर्वमात्तं भवेत्तदा ॥ ७२ ॥ પાતાના સ'ખ'ધીઓને અને પેાતાના શરીરના ઘાત (નાશ) કરવાવાળા ઝેર, અગ્નિ, વન (અથવા સળગતુ' વન), સાપ, સિંહ, શસ્ત્ર અને શત્રુપ્રમુખ દુષ્ટ જીવાની સાથે મેળાપ થવા, તેથી ઉત્પન્ન થનારુ' પહેલું આત્તધ્યાન છે, તેમ જ અનિષ્ટ પદાર્થોને સાંભળવા વડે, દેખવા વડે, સ્મરણ કરવા વડે, જાણુવા વડે, નજીક આવવા વડે, જો મનમાં ક્લેશ થાય, તા તેથી પહેલુ અનિષ્ટસ ચાગ નામનુ' આત્તધ્યાન થાય છે.
For Private And Personal Use Only