________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| [ ૩૨ ]
ધ્યાનદીપિકા
કે સ્વાર્થ પ્રાયઃ એક પર્યાય કે એક આકાર સાથે બહુધા હોય છે, મૂળ વસ્તુ સાથે તેઓને સંબંધ હોતો નથી, કેમ કે એક વહાલા પતિ, પુત્ર કે સ્ત્રી મરણ પામી અન્ય
સ્થળે ઉત્પન્ન થાય છે. તેને વાલી પિતાના સ્વાર્થ માટે તેના વિયેગથી રડે છે, ઝૂરે છે, કલ્પાંત કરે છે. હવે મરણ પામેલા મદુષ્યને જીવ કે જે બીજા સ્થળે ઉત્પન્ન થયેલ છે, તે આવીને એમ કહે કે હું તમારો પુત્ર પતિ કે સ્ત્રી છું, તે તેથી તે મનુષ્યને તેના કહેવા સાંભળવા કે જેવાથી શાંતિ થતી નથી. તેના પૂર્વભવના શરીરની આકૃતિ સાથે સંબંધ ધરાવતું હોવાથી મૂળ દ્રવ્ય આત્મા કે જે નિત્ય છે તે આ સ્થળે પૂર્વ ભવને જ કાયમ હોવા છતાં તેના ઉપર તેવી પ્રીતિ કે લાગણી થતી નથી અને જે થતી હોય તે પુત્ર જાણી તેને વારસો તેને આપી દેવું જોઈએ. પત્ની જાણી ઘરની માલિક કે ભાગીદાર બનાવવી જોઈએ, પતિ હોય તે આ દેહ સાથે સર્વને હકદાર ઠરાવવો જોઈએ પણ તેમાંનું કાંઈ પણ બનતું નથી. - અહીં તેને સ્વાર્થ ન હોવાથી જ તેના પર પ્રીતિ કે લાગણી થતી નથી છતાં કેટલીક વખત એમ પણ સંભળાય છે કે પૂર્વ જન્મની સ્ત્રીઓ કે પતિઓ એકબીજા પ્રત્યે મોહ ધરાવે છે. આ ઠેકાણે મેહના કે વિષયવાસનાના જેર સિવાય બીજું કાંઈ કારણ જણાતું નથી અને તે પણ આ શરીર દ્વારા સ્વાર્થ સાધી શકાય તેમ હોવાથી નેહ બાંધે છે, તે સિવાય તે તરફ ધ્યાન આપવામાં આવતું નથી. આથી એમ નિર્ણય થાય છે કે મનુષ્ય આત્માને કે મનુષ્યોને ચાહતા
For Private And Personal Use Only
