________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૯૫ ]
જીવા અત્યારે જે કર્મ ફળ ભોગવે છે તે પૂના કનુ' પરિણામ છે. કારણ પ્રથમ અને કાર્ય પછી-આ ન્યાયે વમાન કાળે જે સ્થિતિ અનુભવાય છે તે પૂર્વ કૃત કમતુ ફળ બેગવાય છે, એટલે નવું કાંઇ નથી પશુ ખ' જૂતું છે. આ જૂનું જેમ ભાગવાય છે તેમ આછુ થયા જ કરે છે છતાં સથા ખાલી ન થવાનુ કારણ એ છે કે જીવે! તેમાં દરેક ક્ષણે નવીન વધારે કરતા જ રહે છે.
એક અનાજની કાઠીમાં પચીસ મણુ અનાજ ભર્યું" હાય તેમાંથી નિર'તર એક શેર અનાજ કાઢવામાં આવે તેા એક હજાર દિવસે અવશ્ય તે કેાઢી ખાલી થવી જ જોઇએ છતાં નીચેની એક બાજુથી નિર ંતર એક શેર અનાજ કાઢીએ અને ઉપરની બાજુથી તે કાઠીમાં જેટલું અનાજ કાઢ્યું.. હાય તેટલુ કે તેનાથી અધિક એછુ નાખ્યા જ કરીએ તે તે કાઠી ખાલી થવાના પ્રસંગ કેાઈ વખત ન જ આવે. આ દૃષ્ટાંતે જીવા જ્યારે જ્યારે કર્મ થી ઉત્પન્ન થતાં સુખદુઃખાદિના અનુભવ કરી ક* આછાં કરે છે, તે તે કર્મના અનુભવ કરતી વખતે સુખદુ:ખમાં રાગદ્વેષની પરિણતિથી હશેક કરે છે. રાગદ્વેષ એ ચીકાશ છે, ઇષ્ટપ્રાપ્તિથી ખુશ થવાય છે. અનિષ્ટપ્રાપ્તિથી નારાજ થવાય છે પૂર્ણાંકના ઉદય અનુભવતી વખતે સામ્ય સ્થિતિ રહેતી નથી. સારુ કે નઠારું કરેલું' જ ઉદય આવે છે તેા પછી પેાતાની મહેનતના મળેલા બદલાથી હ, શાક, ખેદ કે આન' શા માટે કરવા જોઇએ ? સમ્યક્દૃષ્ટિ થયા સિવાય આવી સ્થિતિ રહી શકે જ નહિ, અને તેવી સ્થિતિના અભાવે તે જીવ રાગદ્વેષવાળી જેવી અને
For Private And Personal Use Only