________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૯૬ ]
ધ્યાનદીપિકા
જેટલા પ્રમાણવાની લાગણીથી તે કમને અનુભવ કરે છે તેટલા પ્રમાણમાં તે નવીન કમ બાંધવાનું કારણ થાય છે.
પૂર્વ કર્મના ઉદયથી હાથ, પગ આદિ શારીરિક શક્તિ મળી છે પણ તેનો ઉપયોગ અન્યને નુકસાન કરવામાં હેરાન કરવામાં કે મારવામાં, રાગદ્વેષની તીવ્ર કે મંદ લાગણીથી કરવામાં આવે છે, તે આ લાગણીઓ નવીન અશુભ કર્મ બંધ કરવામાં હેતુભૂત થાય છે.
આવી જ રીતે શારીરિક, વાચિક કે માનસિક શક્તિનો સારી લાગણીથી કેઈને મદદ કરવાદિ પોપકારના કાર્યમાં ઉપયોગ કરવામાં આવે છે તે શુભકર્મને બંધ થાય છે.
અહીં આ શંકા ઉત્પન્ન થવાનો સંભવ છે કે આ શરીરાદિન નિમિત્તથી અન્યના શરીરાદિને નુકશાન પહોંચે તેવું કર્મ બાંધેલું હોય અને તેને લઈને અન્યને નુકશાનાદિ કરવાથી તેનું પૂર્વ કર્મ છૂટી જતું હોય તેમ શા માટે ન માનવું? અને જો તેમ થતું હોય તે પછી નવીન કર્મ શા માટે બંધાય ?
કદાચ આ કહેવું માન્ય કરીએ તેમ પણ સંભવે, છતાં તમારા શરીરાદિ દ્વારા અન્યને નુકશાન પહોંચાડતી વખતે પણ જે તમારા મનમાં હર્ષ, શોકની લાગણી ન હોય તે તમને કમથી બાંધવાનું પછી કાંઈ કારણ રહેતું નથી. તમારું પૂર્વકર્મ નિર્જરી ગયું, ભગવાઈ ગયું, પણ તમારા હાથ, પગ, આદિથી અન્યને દુઃખ થયું તેના પ્રમાણમાં સામા મનુષ્ય તરફથી પાછો તમને આઘાત થવાને જ. આ આઘાતને
For Private And Personal Use Only