________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
દયાનદીપિકા
[ ] સમ્યક્દષ્ટિના અભાવે હર્ષ, શોક, રાગદ્વેષાદિવાળાં પરિણામ થયા સિવાય રહેતાં નથી; અને આવા પરિણામથી નવીન બંધ પણ સાથે જ થાય છે સમ્યક્દષ્ટિવાળા છે આ કર્મ ભોગવતાં હર્ષ, શેક કે રાગદ્વેષ ન કરતા હોવાથી તેમને સકામ નિર્જરા થાય છે અને તેઓ નવીન બંધ કરતા નથી કમ ભોગવતાં હર્ષ, શેક ન થવાનું કારણ તેમની સમ્યફદષ્ટિ થયેલી છે તે જ છે. તેમને આત્મઉપયોગ-શુદ્ધ ઉપયોગ ક્ષણે ક્ષણે જાગ્રત હોય છે. તેથી અજ્ઞાન, મમતા કે અભિમાન તેમને થતાં નથી અને તેના વિના નવીન બંધ થતું નથી. જેમ પહેલાં નાના પ્રકારના પ્રતિકૂળ કષ્ટ સહન કરવાથી પાપકર્મની અકામ નિર્જરા થાય છે તેમ જ પાંચ ઇન્દ્રિયનાં અનુકૂળ સુખ ભોગવવાથી પણ પૂર્વનું બાંધેલ શુભ કર્મ–પુણ્ય ઓછું થાય છે. એટલે તેથી પણ અકામ નિજ રા થાય છે. આ પ્રમાણે ઈછાનિષ્ટ સુખદુઃખ ભેગવવાથી સમ્યક્રદષ્ટિ સિવાય નિર્જરા થાય છે, જે નિર્જરા સર્વ પ્રાણીને હોય છે.
અહીં આ શંકા ઉત્પન્ન થવી ચગ્ય છે કે આવી નિર્જ રા સર્વ જે કરે જ છે તે તમે આ નિર્જરાતત્વમાં નવીન શું બતાવ્યું ? વળી આવી નિજેરાથી શું સંસારના બીજભૂત કર્મોનો નાશ થઈ શકે છે? જે સુખદુઃખ ભોગવવાથી કર્મને નાશ થતો હોય તે તે તે સર્વને થયા જ કરે છે, તે પછી ધર્માધર્મની વ્યવસ્થાની મનુષ્યોને શી જરૂર છે?
આને ઉત્તર આ પ્રમાણે છે. સર્વ જીવો સુખદુઃખ અનુભવીને કમ ઓછાં કરે છે તે વાત ચોક્કસ તેમ જ છે,
For Private And Personal Use Only
