________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
કહેવાય છે. ઈચ્છા ઉત્પન્ન થઈ તે સામી અનિચ્છા, નિઃસ્પૃહતા, સંતોષ, નિરાશી ભાવની ભાવના મૂકી તેને નાશ કરે. ક્રોધ, માન, માયા, લેભ, રોગ, ઉદ્વેષ ઈત્યાદિ વૃત્તિઓ ઉત્પન્ન થાય તેની સામે અનુક્રમે ક્ષમા, નમ્રતા, સરલતા, સંતેષ, વિરાગ, સમપરિણામ વગેરે ભાવવાળી વૃત્તિઓથી તે પૂર્વની વૃત્તિઓને નાશ કરે, પણ આ વિધી શુભ વૃત્તિઓ એવી પ્રબળ હોવી જોઈએ કે અશુભ વૃત્તિઓને દૂર કરે અગર તેમ ન કરી શકે તોપણ ત્રાજવાના બે છાબડાંની અંદર એકસરખા વજનની પેઠે સરખું બળ તો હેવું જ જોઇએ કે જેથી અશુદ્ધ ભાવનાઓ અસર કરી શકે નહિ અને અંતઃકરણ ધીમે ધીમે શુદ્ધ થઈ શકે. સંક૯પો નિઃસંક૯પથી રોકવા, વચનને મૌનથી અને શરીરને સ્થિરતાથી આ પ્રમાણે દેશથી કે સર્વથી જેવું પિતાનું સામર્થ્ય હેય તે પ્રમાણે યથાશક્તિ પ્રયત્ન કરવાથી જી આશ્રવને રોકી શકે છે. એટલું બરાબર યાદ રાખવું જોઈએ કે દષ્ટિ સમ્યક્ થયા વિના સંવરની ક્રિયા એટલે આવતાં કર્મને રોકવાનું બળ છવામાં આવી શકતું નથી. સમ્યક્ દર્શન કહો કે સમ્યક્ દષ્ટિ કહે એ બને એક જ વાત છે. આત્મા તરફ જ જેની દષ્ટિએ પ્રયાણ કર્યું છે, પુદ્ગલ પદાર્થોમાં સત્ય સુખ નથી જ એવી જેની પૂર્ણ શ્રદ્ધા પ્રગટી છે, આત્મા જ સુખરૂપ છે અને તે હું સાચે હું, હું જ છું એમ જાણી તેના દરેક પ્રયાસો તેને શુદ્ધ કરવા માટે જ પ્રવતે છે, તેના તરફ લક્ષ રાખીને જ વર્તન થાય છે ત્યારે જ તેનાથી
૧. સર્વ વસ્તુના ત્યાગની ભાવના.
For Private And Personal Use Only