Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३८
सूत्रकृताङ्गसूत्रे मूलम्-अट्ठावयं ने सिविखना वेहाईयं च जो वए।
हत्थकम्मं विवायं च तं विज्ज परिजोणिया ॥१७॥ छाया -- अष्टापदं न शिक्षेत वेधातीतश्च नो वदेत् ।
हस्तकम विवाद च तद्विद्वान् परिजानीयात् ।१७। अन्वयार्थः- (अट्ठावयं न सिक्सिज्जा) अष्टापदं-द्यूतक्रीडारूपं न शिक्षेत-- नाऽभ्यसेत् , (वेहाईयं च णो वए) वेधातीतम् अधर्मपधानं वचो नो वदेत् । (हत्थकम्म) हस्तकर्म-कलहादिकम् (विवायं च) विवादं य-शुष्कवादं न कुर्यात् (त) तदेतद् अष्टापदादिकं संसार कारणमिति (विज्ज) विद्वान् (परिजाणिया) परिजानीयात्-ज्ञपरिज्ञया ज्ञात्वा प्रत्याख्यानपरिज्ञया परित्यजेदिति ॥१७॥
'अट्ठावयं न' इत्यादि।
शब्दार्थ--'अट्ठावयं न सिक्खिज्जा-अष्टापदं न शिक्षेत' साधु जुआ खेलने का अभ्यास न करे 'वेहाईयं च णो वए-बेधातीतश्च न वदेत्' जो बात अधर्म प्रधान हो अर्थात् धर्म विरुद्ध हो ऐसी बात न बोले 'हत्यकम्म-हस्तकर्म' हस्तकर्म अर्थात् कलह विगैरह तथा 'विवायं-विवाद' विवाद न करे 'तं-तत्' साधु इन बातों को संसार भ्रमण का कारण ज्ञपरिज्ञा से जानकर प्रत्याख्यान परिज्ञासे उसका त्याग करें ॥१७॥ __अन्वयार्थ-साधु अष्टापद अर्थात् द्यूत आदि का या चाणक्य शास्त्र आदि का अभ्यास न करे । अधर्म प्रधान वचनों का प्रयोग न करे। हस्तकर्म तथा विवाद अर्थात् शुष्कवाद आदि न करे। यह सब संसार के कारण हैं, इस प्रकार जान कर मेधावी प्रत्याख्यानपरिज्ञा से उनका त्याग देवे ॥१७॥
'अट्ठावयं न' त्या
शहाथ-'अद्रावयं न सिक्खिज्जा-अष्टापदं न शिक्षेत' साधु गा२ २भ. पानी मल्यास न ४२. 'वेहाइयं च णो वए-वेधातीतञ्च न वदेत' ने पात અધર્મ પ્રધાન હોય એટલે કે ધર્મ વિરૂદ્ધ હોય એવી વાત ન બેલે “. कम्म-हस्तकम' स्तम अर्थात ४१ ४७ये विगरे तथा 'विवाय-विवाद' વાદ વિવાદ ન કરે “નં-a' સાધુ આ સઘળી વાતને જ્ઞપરિજ્ઞાથી સંસાર ભ્રમણના કારણ રૂપ માનીને પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞાથી તેને ત્યાગ કરે છેલછા
અન્વયાર્થ-સાધુએ, અષ્ટાપદ અર્થાત્ ઘત વિગેરેને અથવા ચાણક્ય શાસ્ત્ર વિગેરેને અભ્યાસ ન કરે. અધર્મ પ્રધાન વચનને પ્રવેશ ન કર હરત કર્મ તથા વિવાદ અર્થાત્ શુષ્કવાદ વિગેરે ન કરે. આ બધું સંસારના કારણ રૂપ છે. આ રીતે સમજીને મેધાવી પુરૂષે જ્ઞપરિજ્ઞાથી તેને અનર્થનું કારણ જાણીને પ્રત્યાખ્યાન પરિણાથી તેને ત્યાગ કર. ૧ળા
श्री सूत्रतांग सूत्र : 3
