Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ब्राह्मणाद् वा ६।१।३५॥
જ્ઞાન-નામથી પરમાં રહેલો જે ધેનું શબ્દ, તદન્ત પશ્યન્ત નામને (ગ્રામઘેનુ નામને) અપત્યાર્થમાં વિકલ્પથી ફુગુ (૬) પ્રત્યય થાય છે. ડ્રામાનો પત્યમ્ આ અર્થમાં ત્રાળથેનું નામને આ સૂત્રથી ફુગુ પ્રત્યય. અન્ય ૩ ને “સ્વય૦ ૭-૪-૭૦' થી સન્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી રામેળવેઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ફર્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે ઉત્સારન્ --૧૧' થી મદ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી ગ્રાળથેનવ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - બ્રાહ્મણ ઘેનનું અપત્ય. રૂ.
भूयस्-सम्भूयोऽम्भोऽमितौजसः स्लुक् च ६।१।३६॥
મૂથ સમૂહું તન્મ અને મમતીનનું નામને અપત્યાર્થમાં ફુગુ () પ્રત્યય થાય છે, અને ત્યારે નામના અન્ય સુ નો લોપ થાય છે. भूयसोऽपत्यम्: सम्भूयसोऽपत्यम् अम्भसोऽपत्यम् भने अमितौजसोऽपत्यम् આ અર્થમાં અનુક્રમે મૂયણ સબૂથનું સન્મ અને નિતીન નામને આ સૂત્રથી ફુગ પ્રત્યય અને નામના અન્ય સ્ નો લોપ. વ. ૭-૪-૬૮' થી ફુગુ પ્રત્યયની પૂર્વેના ક નો લોપ. “વૃદ્ધિધ.૦ ૭-૪-૧' થી નામના આદ્ય સ્વર 5 ને અને માં ને વૃદ્ધિ ની અને મા આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે મીઃિ સામૂપિઃ બિ: અને ગણિતીનિઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- ભૂયનું અપત્ય. સભ્ભયનું અપત્ય. અમ્મસનું અપત્ય. અમિતૌજનું અપત્ય. llરૂદ્દા
- ૨૧