________________
[૫]
ખુલાસાથી કહેતાં મુદ્દે તેજ રહેવા છતાં અક્ષરે ઓછા વધતા થાય તે પર્યાયાસ્તિક નય છે.
તત્વની અપેક્ષાએ આગમનાં સૂત્રો તથા અર્થો બંનેની આલોચના કરતાં અર્થની અપેક્ષાએ આગમ નિત્ય હેવાથી તેનું કરવાપણું નથી, સૂત્રની રચનાની અપેક્ષાએ ગણધરે રચેલાં હોવાથી કે અંશે કરવાપણું ઘટે છે.
સૂત્ર રચનારને લાભ. મેટો લાભ એ છે કે પર તે મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. અને અપરતે તે સૂત્રને પઠન પાઠન કરનાર જીને સુમાગે ચાલવાનું મળે છે.
પ્ર–અર્થ બતાવનાર જિનેશ્વરને શું લાભ?
ઉ–કંઈ પણ નહિ. કારણ કે તેઓ કૃતકૃત્ય છે અને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ જવાથી મેક્ષ તો મળવાનેજ છે. - પ્રવે-જે તેમને પ્રયોજન નથી તો અર્થ બતાવવાને પ્રયાસ કરવો અયુક્ત થયા !
ઉ–એમ નથી. કારણ કે તેમને તીર્થકર નામ ગોત્ર પૂર્વે બાંધેલું હોવાથી ઉદયમાં આવેલું તે ભેગવ્યા વિના છુટે નહિ. (તેજ નિ. ગા. ૧૮૫ માં) આગળ કહેશે કે
तंच कहं वेइज्जई अगिलाए धम्मदेसणा दीहि. પ્રતીર્થકર નામ નેત્ર કેવી રીતે વેદાય?