________________
[૪]. અર્થની સિદ્ધિ માટે બતાવવા જોઈએ, વિગેરે છે (કારણ કે સિદ્ધ અર્થ તથા સિદ્ધ સંબંધને સાંભળવાને વિદ્વાન પ્રવ છે) તેથી પ્રયજન અભિધેય સંબંધ અને મંગળ યથા અવસરે કહીશું.
પ્રયોજન. પર (પ્રકૃષ્ટ) તથા અપર (તેના સાધનભૂત) ફલ મળે, એમ બે પ્રકારે પ્રયોજન છે. વળી તે દરેક ફળ કહેનાર અને સાંભળનારની અપેક્ષાએ બે પ્રકારે છે.
' ગ્રંથ કરનારનું પ્રયોજન.
દ્રવ્યાસ્તિક નયના મતે વિચારતાં આ જૈન સિદ્ધાંતે નિત્ય હોવાથી કર્તાને અભાવજ છે. નંદીસૂત્ર વિગેરેમાં કહ્યું છે કે
આ દ્વાદશાંગી (આચારાંગથી દુષ્ટિવાદ સુધી) પૂર્વે કેઈ વખત પણ નહતી એમ નથી, તેમ કદાચિત્ નહીં હોય તેમ પણ નથી. તેમ વર્તમાનમાં ન હોય તેમ પણ નથી, અર્થાત્ સર્વ કાળમાં છે.)
પર્યાયાસ્તિક નયના મતે વિચારતાં અનિત્ય હોવાથી તેના કર્તાને સદ્ભાવ છે.
( કોઈ પણ મુદ્દાને વિષય કહે તે દ્રવ્યાસ્તિક નય અને સાંભળનાર ની અપેક્ષાએ સમજાવવા થોડામાં કે