________________
જ નાનકડો આશ્રમ સ્થાપીને સ્થિર રહેવાનો એમણે નિર્ણય કર્યો. થોડા જ સમયમાં આશ્રમ તૈયાર થઇ જતા એમની નિઃસ્પૃહ તરીકેની કીર્તિની સાથે સાથે ભક્તવર્ગની પણ વૃદ્ધિ થવા માંડી. વસ્ત્રમાં તેઓ માત્ર એક કંથા જ રાખતા, એ ગોદડી જેવી હોવાથી ધીમે ધીમે તેઓ ‘ગોડિયા બાપુ' તરીકેના હુલામણા નામે ઓળખાવા માંડ્યા. થોડાંક જ વર્ષોમાં એમની નામના કામના આસપાસના પ્રદેશમાં ફેલાતી છેક જામનગરના રાજમહેલમાં પણ ફેલાવો પામતી ગઈ.
‘ગોદડિયા બાપુ’નો જીવ અસલમાં રાજકારણનો રસિયો અને અનુભવી હતો. એથી જામનગર નરેશ જામ વિભાની જેમ અંગ્રેજ અફસર કર્નલ-લેકના ગુણ-અવગુણથી સુપરિચિત બની જતા એમને વાર ન લાગી. એથી એમના મનમાં ઊંડે ઊંડે એવી ઝંખના રહ્યા કરતી કે, જામ વિભા કે કર્નલ લેકનો ક્યારેક ભેટો થઈ જાય, તો સાચેસાચું સંભળાવી દીધા વિના ન રહેવું.
જામ વિભા આમ તો ગુણોના ભંડાર સમા હતા. પણ એમને શેર માટીની ખોટ સાલ્યા કરતી હતી, એથી પુત્રની પ્રાપ્તિ માટે એમણે એક મુસ્લિમ બાનુ સાથે લગ્ન કર્યા હતા અને અંતઃપુરને અભડાવ્યું હતું. એમનો આ એક દોષ એવો જોરદાર હતો કે, એમના બીજા બીજા ગુણોની ધવલતા પર એ દોષના કારણે કારમી કાલિમા છવાઇ જવા પામી હતી. વાંઝિયામેણું ટાળવા જામ વિભાએ કરેલા અનેકાનેક પ્રયત્નો જ્યારે સફળ ન જ નીવડ્યા, ત્યારે એક દહાડો એમના મનમાં મનોરથ જાગ્યો કે, ગોદડિયા બાપુ પ્રભાવશાળી છે, એમની કૃપા વરસી જાય, તો કદાચ શેર માટીની ખોટની પૂર્તિ થઇ જાય !
એક વાર જામ વિભા ફરવા નીકળ્યા. ફરતાં ફરતાં જાંબુડા તરફ આગળ નીકળી ગયેલા એમના કાને ‘ગોદડિયા બાપુ'નું નામ અથડાતા જ એમણે વજી૨ને કહ્યું કે, ચાલો, આટલા સુધી આવ્યા છીએ, તો આ આંટાને સફળ બનાવવા બાપુને મળતા આવીએ.
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩ +
૩