________________
જાગ્યો, એ મારી ભારે ભૂલ ગણાય, એનો ભોગ બનીને આ કંઠીએ જે સુંદરતા ગુમાવી છે, એની હવે પુન:પ્રતિષ્ઠા તો તમારે જ કરી આપવાની કૃપા કરવી પડશે.
અખાએ જમનાની બધી વાત સાંભળી અને કંઠીનો એ કાપો દૂર કરીને કંઠીને પાછી એવી ને એવી જ કમનીય-સુંદર બનાવી દીધી, પણ એના દિલમાં વિશ્વાસઘાતી-સંસાર તરફ અને જેને સગી બહેન કરતાંય સવાયો સ્નેહ આપવામાં જરાય કચાશ રાખી ન હતી, એવી ધર્મની બહેન જમના તરફ પણ એવો ભારોભાર અભાવ પેદા થઈ ગયો કે, શું મારી પર આવો કારમો અવિશ્વાસ ! મેં મારા ઘરના પૈસા ઉમેરીને કંઠી બનાવી આપવાની ભગિની-ઘેલછાને જે જમના ઉપર ઠલવાઈ જવા દીધી, એ જ બહેનને મારા પર આવો આંધળો અવિશ્વાસ?
ભક્તોના ભજનમાં અને સંતોના સત્સંગમાં સાંભળેલી સ્વાર્થી સ્નેહ-સગપણની વાતો અખાની આંખ અને અંતર સમક્ષ તાદશ બનીને તરવરી ઊઠી. વિશ્વ એને વિશ્વાસઘાતી લાગવા માંડ્યું. સંસારમાં એને સ્વાર્થની સગાઈનાં જ દર્શન થવા માંડ્યાં. દુનિયા એને દગલબાજ અને દાવ-પ્રપંચમાં જ રાચનારી-માગનારી ભાસવા માંડી. એથી એણે સ્વાર્થના કેન્દ્રબિંદુ સમા સુવર્ણ પર ઘાટ-ઘડામણ કરીને કળા-કારીગરી ઠલવવાના પ્રયાસોની માંડવાળ કરી દઈને આત્માના અલંકારોનું ઘડતર કરવાનું નક્કી કર્યું. એને એમ થઈ આવ્યું કે, સોનાના ઘડતર ખાતર આટલું જીવન ગદ્ધામજૂરી કરીને એળે ગુમાવ્યું, એમાંથી થોડી પણ મહેનત આત્માને અલંકૃત કરવા માટે કરી હોત, તો બેડો પાર પામી ગયા વિના ન રહેત.
સંતો દ્વારા સાંભળેલી વાણી દ્વારા અંતરમાં વૈરાગ્યનું જે બીજા વિવાઈ ચૂક્યું હતું. એ આ રીતની અનુભૂતિના અમૃતથી સિંચાઈને એકાએક જ ફૂલી અને ફાલી ઊઠશે, એની અખાને ખુદને પણ કલ્પના ન હતી. પછી દુનિયાને તો આવી કલ્પના ક્યાંથી હોઈ જ શકે ? ૧૦૪ –
+ સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
