________________
જ એમણે ખાડામાં ફસાઈ ગયેલા ગાડાને બહાર કાઢવામાં જગા પટેલને મદદ કરવા સાવ સાહજિકતાથી હાથ લંબાવ્યો. એના પ્રભાવે થોડી જ વારમાં ગાડું બહાર નીકળી ગયું. મદદ માટે આભાર માનતા પટેલને એ ખ્યાલ જ ન રહ્યો કે, જેની ચોરી કરવા પોતે તૈયાર થયો હતો, એ જ વ્યક્તિ પોતાને ચોરી જેવા કાર્યમાં મદદગાર બની હતી.
‘રાજભાગ’ ઓછો ચૂક્ત કરવાના ઇરાદાનું પાપ પીપળે ચઢીને પોકારવાનું જ હતું, પરંતુ ખુદ દરબારની મદદ અણીના અવસરે મળી જતાં, એ પાપ પીપળેથી પટકાઈને પાછું પાતાળમાં પેસી ગયું. આમાં પટેલની મેલી મુરાદ જેટલી વખોડવા જેવી હતી, એટલી જ દરબારની પ્રજા-વત્સલતા વખાણવાલાયક હતી. એ વખતે તો પટેલ એમ જ માનતા હતા કે, રાજભાગ છુપાવવાનું પાપ મારા સિવાય કોઈ જ જાણતું નથી. ‘મા જાણે બાપ અને આપ જાણે પાપ'ની વાત પર વિશ્વાસ રાખીને વર્ષો વિતાવનારા પટેલની સમક્ષ એક દહાડો અચાનક પાતાળ ભેદીને પ્રગટ થયેલું એ પાપ પાછું પીપળે ચડીને પટેલના કાન આગળ ગણગણાટ કરી રહ્યું. આ પ્રસંગ નીચે મુજબ બનવા પામ્યો.
એ દહાડે જગા પટેલ અને રાજ્યના અધિકારીઓ વચ્ચે ચડભડ અને ચકમક ઝરી ગઈ. વાત સામાન્ય હતી. વડોદ દરબારના આંગણે થોડા અતિથિઓનું આગમન થયું હતું. અતિથિઓની સંખ્યા જરા વધુ હોવાથી આસપાસ રહેતા સમૃદ્ધ પટેલ પરિવારોનાં ઘરોમાંથી ગાદલાંગોદડાં જેવી થોડીક સામગ્રી એકઠી કરીને અતિથિઓની યોગ્ય સરભરા કરવાનો નિર્ણય લેવા રાજ્યાધિકારીઓને મજબૂર બનવું પડ્યું. એ મુજબ કેટલાક રાજ્યાધિકારીઓ જગા -પટેલના ઘરે આવ્યા અને અતિથિઓની આગતા-સ્વાગતા કાજે જરૂરી ગાદલાં-ગોદડાં જેવી સામગ્રીની એમણે માંગણી મૂકી. ઘણી વાર આવી માંગણી આવતી રહેતી હોવાથી જગા પટેલે જરા કચવાતે કાળજે થોડીક સામગ્રી કાઢી આપી.
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
- ૧૦૯