________________
કલ્યાણકારી કમાણી
૧૫
સંધ્યાની ફેલાયેલી લાલી ઓગળી રહી હતી અને અંધારાં ધીમે ધીમે અવનીના આંગણે ઊતરી રહ્યાં હતાં. આમતેમ અને આડાઅવળા રસ્તે ચાલીને કોઈક ગામ તરફ જવા ઇચ્છતા બહારવટિયાઓની નજર નજીક દેખાતા એક ગામ પર પડી. બહારવટિયાઓ મોટી મોટી આશા લઈને ધાડ પાડવા નીકળ્યા હતા. રસ્તો ચૂકી ગયેલા તેઓની નજર
જ્યાં ગામ પર પડી, ત્યાં જ એમણે પોતાની રીતે પૂછપરછ કરી, તો ગામનું જે નામ સાંભળવા મળ્યું, તે સાંભળીને તેઓ ખુશખુશાલ થતા બોલી ઊઠ્યા : અરે, આ તો અંધારે હાથ નાંખતાં રત્ન-રાશિ મળી ગઈ ગણાય !
હર્ષાવેશમાં આવી જઈને બહારવટિયાઓએ એકી અવાજે પોતાના નાયકને વધામણી આપતાં કહ્યું કે, જોગીદાસ ખુમાણ ! આજે આપણે કોઈ મુહૂર્ત જોઈને નીકળ્યા હોઈશું, એથી ભૂલા પડવા છતાં પણ એવા ગામનો આપણને ભેટો થવા પામ્યો છે, જે ગામમાં ખજાનો ખુલ્લો પડ્યો હોય અને એ આપણને આમંત્રી રહ્યો હોય. આ ગામનું નામ બોડકી છે. બહારવટિયાઓના નાયક જોગીદાસ ખુમાણે આશ્ચર્ય સાથે પૂછ્યું : બોડકી? આ ગામનું નામ શું બોડકી છે? બહારવટિયાઓએ જવાબ વાળતાં કહ્યું કે, ખુમાણ ! નામથી આ
-+ સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
૧૧૪ ૧૭–