________________
પત્નીના ભાગ્યમાં પણ નાની વયે મૃત્યુ લખાયું હતું.
સોની તરીકે અખો ખૂબ જ ચતુર અને કાર્યદક્ષ હતો, એથી ધંધામાં આગળ વધતાં વધતાં અખાના શિરે અમદાવાદમાં આવેલી ટંકશાળના ઉપરી તરીકેની જવાબદારી અભિષિક્ત થવા પામી. બીજી તરફ સોનાના દાગીના ઘડવાનું કાર્ય તો બરાબર ચાલતું જ હતું. એથી આજીવિકાનો તો કોઈ સવાલ જ ન હતો.
અખો પરિવારનું પુણ્ય લઈને આવ્યો નહોતો. એથી માતા-પિતા, પત્ની અને ભાઈ-બહેનની ખોટ થોડેઘણે અંશે પૂર્ણ કરવા એણે પડોશમાં રહેતી ‘જમના’ને ધર્મની બહેન તરીકે સ્વીકારેલી. અખો જમનાને સગી બહેન કરતાં પણ વધુ સત્કારતો, જ્યારે જમનાને અખામાં સગા ભાઈનું દર્શન થતું. એથી જીવનભરની બચત રૂપે એકઠી કરેલી ત્રણસો-ચારસોની મૂડી થાપણ રૂપે સાચવવા પૂરા વિશ્વાસપૂર્વક અખાને સોંપી દઈને એ નિરાંત અનુભવી રહી હતી.
ટંકશાળના ઉપરી તરીકેની અખાને સોંપાયેલી જવાબદારી સોનીસમાજમાં ઈર્ષ્યા જગવે, એ સહજ હોવાથી સોનીઓએ એવી એવી વાતો-અફવાઓ ફેલાવવા માંડી કે, જેથી અખાની અણદાગ આબરૂ કલંકિત થયા વિના ન રહે. અફવાઓનું એ બજાર એટલું બધું ચગ્યું કે, ટંકશાળમાં વપરાતા સોના-ચાંદીમાં ભેળસેળ કરવાના આક્ષેપના આધારે અખાને જેલભેગા થવાનો અવસર આવી લાગ્યો. એ અફવા-આક્ષેપ સાચે જ નિરાધાર હતાં, એથી ભેળસેળનો ગુનો સાબિત ન થઈ શકવાના કારણે અખાને જોકે થોડા સમય બાદ માનભેર જેલમુક્તિ મળી, પણ આવા કાવાદાવા અને માયા-પ્રપંચ જોઈને એનું મન ઊંડી મથામણ અનુભવવા માંડ્યું. સંસારમાં કર્મના કારણે આવેલાં બીજાં બીજાં દુ:ખો તો સંતવ્યકોટિનાં હતાં, પણ કોઈ જ જાતની ભૂલ-ત્રુટિ વિના જ અણદાગ આબરૂના લીરેલીરા ઉડાવી દેવાનો ઈર્ષ્યા-પ્રેરિત જે પ્રયાસ સોની સમાજ તરફથી થયો હતો, એને સહી લેવો અખા માટે અશક્ય હતો. એથી સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
-૧૦૧
