________________
ધર્મસ્થાનોની જેમ કેટલીક ધરતી પણ એવી ધન્યતા ધરાવતી હોય છે કે, ભલભલાને એ ધન્ય-ધરાની અદબ જાળવી જાણવાની ફરજ પડે. જે ધરતી પર ખડા રહીને તમે બંદૂકના ધડાકા-ભડાકા કર્યા, એ આવી ગેબી અને જોગંદરોની માનીતી દેવ-ભૂમિ છે, અહિંસા-દેવીની તો આ ક્રીડાલી જ છે, એથી શિકારના શોખને તો અહીં પડછાયો પડવાનો પણ અધિકાર નથી. આ જાતની મારી આણ અને વાણ સામે તમારો જે કંઈ જવાબ હોય, એ સાંભળવા મારા કાન આતુર છે. મેં તો બે સવાલ રજૂ કરી દીધા છે, બોલો, હવે તમારો જવાબ શો છે?
આ પ્રશ્ન થોડી પળો સુધી પડઘાતો જ રહ્યો, શિકાર શોખીન રસુલખાનજીનું હૈયું વલોવાઈ રહ્યું. મહંતે સણસણતા જે સવાલો રજૂ કર્યા હતા, એનો શો જવાબ વાળવો, એ અંગે ઘમ્મરવલોણું પામતા માખણ જેવી માનસિક સ્થિતિ અનુભવતાં એમણે પોતાને કે બીજાને પણ જેની કોઈ જ કલ્પના ન હોય, એવો જવાબ વાળતાં જે જણાવ્યું, એ સાંભળીને સૌ સન્ન બની ગયા. શાહજાદા રસૂલખાનજીએ એક વિચિત્ર છતાં વખાણવા યોગ્ય નિર્ણય લઈ લેતા કહ્યું : મહંતજી ! આજથી જ નહિ, આ પળથી જ શિકારના શોખથી પાછા વળી જવાના શપથ સ્વીકારું છું. મહંતજી ! આપની વાણ અને આણ મારે માટે શિરોધાર્ય જ નહિ, શિરસાવંદ્ય પણ છે. આજ સુધી મેં ઘણા ઘણા જીવોની હત્યા કરી છે. ગિરનારની આ ગેબી ધરતીના પ્રભાવે અને આપે જ સણસણતા સવાલો પૂછળ્યા, એની વેધકતાથી વીંધાઇવલોવાઈ જવાથી મેં એક એવો નક્કર નિર્ણય લઈ લીધો છે કે, શિકાર જ નહિ. હવે તો રાજકાજ પણ ન જ જોઈએ. જૂનાગઢના રાજમહેલમાં શાહજાદા તરીકે ઘણો વસવાટ કર્યો, હવે તો જમાલવાડીમાં સાંઈની સંગતે ફકીર તરીકે જ મારો વસવાટ હશે.
આટલું કહેતાંની સાથે જ શાહજાદા રસુલખાનજીએ બંદૂક ફંગોળી દીધી અને શાહી પોષાક ફગાવી દઈને ફકીરને અનુરૂપ લૂંગી-કૂર્તામાં
૬૪ —
-- સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩