________________
દીધા હતા. આના કારણે જ બરવાળા અને ઘેલાશાનું નામ પડતાં જ ભલભલાના મોતિયા મરી જતા.
ભલભલા ભડવીરો જ્યારે બરવાળાના શરણાગત બની ચૂક્યા હતા, ત્યારે વોળદાન નામનો એક બહારવટિયો મૂછે તાવ દેતો ઘેલા શાહની સામે ખુલ્લેઆમ એલફેલ બોલતાં ગભરાતો પણ ન હતો. વાતવાતમાં વોળદાન એવી શેખી મારતો હતો કે, ઘેલાશાહે ભલે અનેકનાં માથાં વાઢ્યાં હોય, પણ મારી સીમમાં હું ઘેલાશાહ પાસે ખડ વઢાવું તો જ ખરો ! વોળદાનની ત્યારે હાક ધાક ગાજતી હતી. ચાચરિયા ગામનો એ કાઠી-ધણી હતો. બહારવટે ચડ્યા બાદ એની નામનાકામના ચોમેર વધુ ગાજતી થઈ હતી. બારોટ-ચારણોએ એના ગીતગાનને વધુ પ્રમાણ વિસ્તાર્યા હતા. વોળદાન સામે કોઈ બારોટ બરવાળા અને ઘેલાશાહની બહાદુરીનાં બણગાં ફૂંકતો, ત્યારે ઈર્ષ્યાની અગનઝાળથી લાલચોળ બની ઊઠેલા ચહેરે એ જવાબ વાળતો કે, ઘેલાશાહે અનેક બાયલાઓને ભલે શરણાગત બનાવ્યા, પણ હું એને મારી સીમમાં તાણી લાવીને એની પાસે ઘાસ વઢાવ્યા વિના નહિ જ રહું. મારી સામે તલવાર તાણીને ઊભા રહેવાની ગુસ્તાખી ઘેલાશાહ કરે, તો જ હું માનું કે, એની માએ સવા શેર સૂંઠ ખાઈને પછી ઘેલાશાહને જન્મ આપ્યો છે.
વાયરાની પાંખે ચડીને આ વાત એક દહાડો ઘેલાશાના કાને અથડાઈ. વોળદાનની વીરતા જેમાં ઉછાળા મારી રહી હતી, એવી આ વાત સાંભળીને ઘેલાશા કંઈ ગભરાઈ જાય ખરા ? આ વાત સાંભળીને તો એમની ખમીરી અને ખુમારી ઓર ખળભળી ઊઠી. તલવાર તાણીને એમણે ચોમેર ઘુમાવી અને વોળદાન જાણે સામે ખડો હોય, એવી કલ્પના કરીને એ કાલ્પનિક મૂર્તિને પોતે જવાબ વાળતા હોય, એમ એમણે વોળદાનને પડકાર કર્યો : વોળદાન ! આ સમશેરનું સર્જન કંઈ ખડ વાઢવા માટે નથી થવા પામ્યું. આ તો મહારથીઓનાં માથાં વાઢવા માટે જ સર્જાઈ છે. આ સમશેરને જ્યારે પ્યાસ લાગે છે, ત્યારે લોહી
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
૭૫
