________________
સામે થઈને તમને પહેલી તલવાર ચલાવવાની તક આપું છું.”
પહેલો માર ચલાવવાની સામેથી તક મળતાં જ ઓર ગર્વિષ્ઠ બનેલા વોગદાને ભૂલમાં એવો ઘા કર્યો કે, એને નિષ્ફળ બનાવી દઈને ઘેલા શાહે સામેથી પ્રહાર કરતાં એમ કહ્યું કે, વોગદાન ! તમે ભૂલ્યા, ઘા તો આ રીતે થાય, જેથી એ નિષ્ફળ નીવડે નહિ.
ઘેલાશાહનો પ્રહાર અચૂક નિશાન વીંધી ગયો, એથી ઘોડી પરથી પટકાઈને વોગદાન ભોંયભેગો થઈ ગયો. સામસામા બે જ હતા, ત્યાં તો ઘેલાશાહને મદદ કરવા કોઈ આવી રહ્યાની ભાળ મળતાં જ વોગદાનના મોતિયા મરી ગયા. એને થયું કે, હવે પોતે જીવ નહિ જ બચાવી શકે. એના મોં પર ભયની રેખાઓ ઊપસી આવી. એ જોઈને ઘેલાશાએ કહ્યું : વોગદાન ! વિચાર શું કરી રહ્યા છો ? ભાગી છૂટો, નહિ તો મારી મદદે આવી રહેલો મારો સાથીદાર તમને જીવતા નહિ રહેવા દે. મારે તમને મારી નાખવા નથી. મારે તો તમારો ગર્વ જ ઉતારવો હતો. એટલે મારું કાર્ય સિદ્ધ થઈ ગયું છે.
ઘોડા પરથી નીચે પટકાઈ પડેલા વોળદાને કહ્યું: ઘેલાશાહ ! પણ હું ભાગું કઈ રીતે ? મારી પાસે અશ્વ તો છે નહિ. દાના ને શાણા દુશ્મન ઘેલાશાહે ઉદારતા દર્શાવતાં કહ્યું : વોળદાન ! આ મારો અશ્વ તમારો જ છે ને ? તમારા જેવી વીરતાને જીવતી રાખવાના પુણ્યના ભાગીદાર બનવાની આવી તક મને ક્યારે મળવાની?
વોળદાન જ્યાં ઘેલાશાહના અશ્વ પર સવાર થઈને ભાગી છૂટવાની તૈયારી કરી રહ્યા, ત્યાં જ બરાબર અવસર જોઈને ઘણનો ઘા કરતા ઘેલાશાહે કહ્યું : વોગદાન ! આ અશ્વને ખાવા માટે થોડું ખડ તો વાઢતા જાવ. લો, આ તલવાર ! આ તલવાર લોહી પીને ધરાઈ ગઈ છે. હવે એને ખડ ખાવાની ખેવના જાગી છે. એ ખેવના તો તમે જ પૂરી કરી શકો એમ છો.
૭૮
–
- સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
