________________
શાહે પૂછ્યું : મને યાદ કર્યા બદલ આનંદ. કોઈ કામ માટે મને યાદ કર્યો હોય, તો ફરમાવો શી આજ્ઞા છે !
કાર્ય ભળાવવા માટે જ ઠાકોરે ઘેલાશાહને યાદ કર્યા હતા, પણ એ કાર્ય કંઈ નાનું સૂનું નહોતું. એથી ઘેલાશાહને વચનબદ્ધ બનાવ્યા વિના કાર્ય કઈ રીતે ભળાવી શકાય ? ઠાકોરે કહ્યું : ઘેલાશાહ પહેલાં વચન આપો કે, કાર્ય થશે જ. તો પછી વિશ્વાસપૂર્વક કાર્ય ભળાવી શકાય. ઠાકોર સમક્ષ વચન-બદ્ધ બનતાં ઘેલાશાહે કહ્યું કે, મને એવો પાકો વિશ્વાસ છે કે, લીંબડી-દરબારની સેવા ખંડિત ન જ થાય, એવું જ આપનું કાર્ય હશે. આપ જે કાર્ય ફરમાવશો, એને જાનના જોખમે અને જીવનના ભોગે પાર પાડવા હું વચનબદ્ધ બનું છું. ઘેલાશાહને એવી તો કલ્પના જ ક્યાંથી આવે કે, ધાંધલપુરના શેઠ પોતાની દીકરી લીંબડી પરણાવવાની ટેક જાળવવા વઢવાણ આવીને બધી બાજી રચી ગયા હશે અને એ બાજીના એક પ્યાદા તરીકેનો ખેલ પોતાને ભજવવો પડશે.
ઠાકોરે તરત જ કાર્ય ભળાવતાં જણાવ્યું કે, મને વચન આપો કે, ધાંધલપુરના શેઠની દીકરીનું માગું દીકરા માનભા માટે આવશે, તો એનો સહર્ષ સ્વીકાર થઈ જ જશે. બસ, આ સિવાય બીજું કઈ મને ન ખપે. આજે પહેલી વાર કે છેલ્લી વાર આ માંગણી મૂકી રહ્યો છું. એ પાછી નહિ જ ઠેલાય, એવો મને આકંઠ વિશ્વાસ છે.
ઠાકોરની આ વાત સાંભળતાં જ ઘેલાશાહ વિચારમગ્ન બની ગયા. કારણ કે આ વાતનો સ્વીકાર કરવો, એનો અર્થ જ એ થતો હતો કે, લીંબડીના શેઠ-કુટુંબની અપ્રીતિ વહોરી લેવી અને આ અપ્રીતિના છાંટા લીંબડીના ઠાકોર હરિસિંહજી સાથેના સ્નેહ-સંબંધો પર પણ ઊડ્યા વિના ન જ રહે. આવી સંભાવના અવશ્યભાવિ હોવા છતાં વચનબદ્ધ બની ચૂક્યા હોવાથી ઘેલાશાહે વઢવાણની વિદાય સ્વીકારતા પૂર્વે એટલું જ કહ્યું કે, કોઈ પણ ભોગે આપનું વચન હું પાળીશ જ. માટે નિશ્ચિંત બની જવા આપને વિનંતિ.
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩
02