________________
વણિક કેવો વીર અને કેવો વફાદાર?
તીર્થાધિરાજ શત્રુંજયની યાત્રાર્થે જનારા યાત્રી માટે ધંધૂકા શહેર છોડ્યા બાદ આવતા બરવાળા ગામનું નામ અપરિચિત નહિ જ હોય, પણ એ બરવાળાની ઓળખાણ માટે વપરાતા વિશેષણ “ઘેલાશાહથી લગભગ કોઈ જ સુપરિચિત નહિ હોય ! બરવાળાને ઓળખવા માટે ઘેલાશાહ' વિશેષણ શા માટે વપરાતું રહ્યું છે? બરવાળાની આગળ વિશેષણ રૂપે જોડાતા ઘેલાશાહનું વ્યક્તિત્વ-કૃતિત્વ કેવું હતું? આનો ઇતિહાસ જાણવા જેવો છે. એમની એ વિરલ વિશેષતાથી તો લગભગ કોઈ જ પરિચિત નહિ હોય કે, એ ઘેલાશાહ ધર્મે કમેં જૈન હતા. જૈનત્વથી ઓપતા એ ઘેલાશાહ જવાંમર્દ પણ હતા, એમની મુત્સદ્દીગીરી કેવી હતી, બરવાળા આસપાસના પ્રદેશમાં એમની કેવી હાકધાક ફેલાયેલી હતી, અને રાજકીય રમત-ચોપાટના ભોગ બનેલા એમની અંતિમ જિંદગી કેવી કરુણ બની જવા પામી હતી, આ બધો ઇતિહાસ જાણીશું, તો એમ લાગ્યા વિના નહિ જ રહે કે, જ્ઞાનીઓએ સુખ-સત્તા કે હકૂમતના સામ્રાજ્યની સાચી ઓળખાણ કરાવતા “ચાર દિવસના ચાંદરણાં' ની જે ઉપમા આપી છે, એ ખૂબ ખૂબ સાચી છે.
ઘેલાશાહના લાંબાચોડા ઇતિહાસની પ્રાથમિક ભૂમિકાનો ખ્યાલ આપતો આટલો જ સાર તારવી શકાય કે, ઘેલાશાહના પિતાનું નામ માધાશાહ હતું. અને માતા લીલાબાઈના નામે ઓળખાતી હતી. સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૩ —
–0૭૩