________________
૧૯૦૬ ]
હું છુ .??
વહાલા ભાઈઓ આપી કામમાં ચાલતી સુઇ રિવાજોનું જ્યારે હું ધ્યાન ધરૂ ત્યારે મારી ચાલતી સર્વ નાડીએ શીથીલ થઈ જાય છે. અને એમ મૂઢ માફક મ જાઉ” છુ.... પણુ અક્સેસ ! જ્યાં સુધી આવા દુષ્ટ રિવાનું નિકંદન યુવાને શૂરા રત્ને મહાર પડશે નહિ ત્યાં સુધી. આવા દુષ્ટ રિવાજોનું નિકંદન થવું મુશ્કેલ પડે પણ લખવાને આનંદ થાય છે કે કેટલેક સ્થળે આવા દુષ્ટ રિવાજો પ્રમાણે નહિ વવ આધાએ લીધેલી છે તેથી એમ માની શકાય છે કે તેવા સમય હવે નજદીક આવ જાય છે. વળી આધુનિક સમયમાં કેળવણીના પ્રચાર ઉત્તરોત્તર પ્રસરતા જાય છે તે જેમ જેમ વિશેષ પ્રમણમાં પ્રસરતા જશે તેમ તેમ તેવે સમય જલદી આવવા સંભવ છે એમ જાણી મને જરા શાન્તિ મળે છે હુવે આધુનિક સમયમાં ચાલતા દુઃિ જોનું દિગ્દર્શન કરવાની રજા લઉં છું.
(૧) બાળલગ્ન (૨) વૃદ્ધે લગ્ન (૩) કન્યાવિક્રય ( ૪ ) વરવિક્રય ( ૫) લે પ્રસંગે નહિ છાજતા થતા ખર્ચ, ફટાણાં ગાવાં તથા જૈન વિધિથી વિરૂદ્ધ થતાં લગ્ન ( ૬ ) મરણુ પાછળ રડવા ફૂટવાના રિવાજ તથા જમણવારોમાં થતા અયોગ્ય ખર ( ૭ )'સીમત વખતે ન્યાત વરા વિગેરેમાં થતા ખર્ચ વિગેરે.
લખાણ
ઉપર પ્રમાણે આપણી કામમાં દુષ્ટ રિવાજો વધતા ઓછા પ્રમાણમાં હુંયાતી લેાગવે અને જેને માટે આપણી કાન્ફરન્સમાં પુષ્કળ વિવેચન થયેલું છે જેથી હું વિવેચન કરવા માગતા નથી પણ તેના પ્રતિબંધ કરવાને પ્રત્યેક કાન્ફરન્સમાં ઠેર થયેલા છે તેને સુજ્ઞ જૈન માન આપી પાતાના ગામમાં પ્રતિબંધ કા' પ્રય કરશે. એમ આશા રાખુ છુ.
( ૧ ) બાળ લગ્ન—આપણી કામમાં ખાળલગ્નને દુષ્ટ રિવાજ પ્રચલિત શ્રીમંત મહારાજા સયાજીરાવ એમણે પેાતાના રાજ્યમાં માળલગ્ન પ્રતિબંધક ન મા કાયદો અમલમાં મુકયે છે ને પોતાની દુખતી પ્રજાને તારવાને તેએ નામદારે ખા આ એક અગત્યનું પગલું કર્યું છે તેને માટે તેઓ નામદાર સાહેબને ધન્યવાદ ઘટે છે.
આપણી કામમાં સ્ત્રી કેળવણીના અભાવે હાલની માતૃસ્થીતિ ભગવતી શ્ર ઘણે ભાગે ખીન કેળવાયેલી હાવાથી મનના ખાટા કોડ પુરા પાડવાની ખાતર પોતા નાનાં ખઅંઆને પરણાવી દે છે. જે માતાઓ કેળવાયલી હાય તે પુરૂષ ખા લગ્ન કરવા પ્રેરાય તે પણ તે ઘણે અંશે અટકાવી શકે છે પણ તેથી ઉલટું જો પુર્ કેળવાયલા હાઈ ખાળલગ્ન કરવા વિચાર ન હેાય તે પણ સ્ત્રી ખીન કેળવાયલી હૈ વાના કારણથી સ્રીના દુષ્ટ વિચારને માન આપવાની ફરજ પડેલી - મારુ જોવા આવી છે અને આવે છે જેથી ખસુ કરીને આપણી કેામમાં જે તે સ્થળના પુચે, હાજને, યા જ્ઞાતિના અગ્રેસરોએ માળલગ્ન નહિ થવા દેવાના ઠરવા કરવા જોઇએ. જે ગામામાં એવા ઠરાવા થાય તે તે ગામાને જ્યારે કેન્ફરન્સ ભરાય ત્યારે ધન્યવા આપવા ોઇએ. યા તે આપણા માનવતા માસિકમાં પ્રસિદ્ધ કરવું જોઇએ કે જે