Book Title: Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 01 Fasc 02
Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Previous | Next

Page 48
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org का leather blanket, JM. वीजणिया चामरं अजीणकंबलो बालसाडि .. एवमादीणि विष्णेयाणि Ang Vi. 280.11. जीवेणिका (ajina-ppavenikā a seart of leather, JM चम्मगते उपाणहा विष्णेया Ang Vi. 230.12. 147 ajitma-pravenika) f अजीणष्पवेणिका एवमादयो अजीम (a-jiya-sama<a-jiva-sama) adj. ns good as no life, JM ताणं जस्स ण एक्कं पि तस्स जीयं अजीयसमं KuvMaKa. 57.13. अजीर (a-jira) n. indigestion, AMg. संजमओ छक्काया आया कंटट्टिजी रगेलण्णे OghaNi ( Bha) 67 ( comm. आहारस्य अजरणेन ) ( दगवीणियाए अकरणो इमे दोसा भवंति ) पणगार हरितमुच्छण संजय आया अजीरंगलणे । बहिया वि आयसंजम उवधीणाणो दुगुंछा य NisBha. 636; चौलनिसिज्जा उल्ले अजीरगेलण्णमायाए KappBha. 4255; जागरंतमजीरादी ण फुसे लहवित्तिगं NisBha. 1595; 1245. *** अजोरग (a-jira-gaa-jira ka ) . [ also अजीरय ] indiges tion, AMg. जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणेणं जाई इमाई समुप्पर्ज्जति, तं जहा - कच्छकोहा इ वा अजीरया पंडुरोया अरसा इवा न ते सकस अण्णाया Viy. 5.7.5 (5.258); सोलस रोयायंका... अरिसा अजीरए दिट्ठीमुद्धसूले अकारए Nāyā. 1.13.28; Uvas. 4.39 [Ldn.]; Viva. ; कुट्ठा इ वा अरिसाइ वा अजीरंगा इ वा Jivabhi. 3. 128; दाहाइ वा अरिसाइ वा अजीरगाइ वा Jambuddi. 2.43; JM अजीरगाईए असमाहि उप्पज्जइ AvTI. (H) 6658. 3. अजीरघात (a-jira-ghātaga<a-cira ghātaka) adj. (the direase) which kills (a man ) quickly, JM. जर सास-कास- डाहे, अतिसार-भंगदरे य सूले य । तत्तो अजीरघातग, आसु विरेचा हि रोगविही NeB18. 3647 (eomm. आशुधातित्वाद् व्याधिः ) भजीरण (a-jirana <a-jirna) n. indigestion, AMg. मा हु गुरुण अवण्णो लोगंमि अजीरणं इयरे ( गिलाणे ) PindNi. 27; PavSaro 865; JM सीयलाए वा भूमीए अजीरणादी दोसा भवंति NisCa. 2. 154. 27. अजीरमाण (a-jiramāna <a-jiryamāna) adj. (pr. part.) not divested (food), JM ओमंपाहारंता अजीरमाणमि ते जिणमुर्विति । हत्थेहि सिकणं आहारेह त्ति ते भणिआ AvpT. (H) Mala Bha. p. 130.7; Apa स्यणि अजीरमाणि जेमणि तिणि बासियवर्माणि मरेइ तहिं दिणि Sali Sam. 2.6. ereta (a-jiva) m. a non-living thing, an inanimate object (contrasted with जीव, living thing, and includes all other elements like Dharma, Adharma, place and also time ), AMg नत्थि जीवा अजीवा वा वं सण्णं निवेसए । अत्थि जीवा अजीवा वा एवं सण्णं निवेसe say. 2.5.13; नव सम्भावपयत्था पन्नत्ता, तं जहा - जीवा अजीवा... मोक्खं Thäna. 9.6 (665) ; सूयगडे णं... जीवा सूइज्जंति अजीवा सूइज्जंति EamavPra. 137; 138; 148; जे अजीवा ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - रूपी अरुवीय Viy. 2.10.11 (2.139) ; अत्थि जीवा अत्थि अजीवा Uvar. 71; भूअत्थेणाधिगया जीवाजीवं च पुण्णपावं च Pannav. 1.116 0. 120; जीवाण वि सव्वभावे अजीवाण वि सब्बभावे Jambuddi. 2.71; ता चंदिमसूरिया णं जीवा णो अजीवा Sūra P. 20. 1; मिच्छत्तं सव्वओ ममत्तं च जीवेसु अर्जीवसु य MaranVi. 220; से किं तं नामसुयं । जस्स णं जीवस्स वा अजीवरस वा • सुइए नाम कीरति Anug. 31; 478; जो जीवे वि न याणइ अजीवे वि न याणइ Dasave. 4.12; जीवा चेव अजीवा य एस लोए विया हिए Utt. 36.2; JS. लिंगेहिं जेहिं दब्वं जीवमजीवं च हवदि विण्णादं Pava 2.38; जीवस्स अजीवस्स य एवमणण्णत्तमावणं SamSa. 113; जीवस्साजीवस्स य णत्थि विसेसो दु दे कोई SamSa 62; जीवेसु अजीवेसु य तं निंदे वंच गरिहामि Mala 57 (2) ; जीवमजीवं दव्वं DavSam. 1; Apa. एवहि Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अजीवणाम णिसुणि अजीउ विभासमि Vaddha Ca. 10.39.9. अजीव (a-jiva ) adj. [ also अजीयय ] not living, insnimate, AMg. पोरगलत्थिकाए पंचवन्न पंचर से ... अजीवे सासए अवट्टिए जाब गहणगुणे Thapa. 5.3 (441) जीवा भंते भासा, अजीवा भासा ? गोयमा नो जीवा भासा अजीवा भासा Viy. 13.7.51 13. 124 ) Apa. जइ वि अजीयउ कामिणिकायड तो वि भाउ अण्णण्णु जि जायउ Maha Pu. (P.) 94.10.6. अजीव अपाराशि (iva-a-paccakkhina-kiriya a-jivāpratyākhyāna- kriyā ) / (inful) activity due to nnrenuciation of material things (like wine etc.), AMr. अपचक्खाण किरिया दुबिहा पन्नत्ता, तं जहा जीव पच्चक्खाण किरिया चेव अजीव पच्चक्खा किरिया चैव Thapa 2.1.13( 50 ) watafit (a-jiva-änavaniya<a-jiväjäpanikā) f. activity involved in ordering an inan-mate object or bringing an inanimate object, AMg आण्वणिया किरिया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा जीवआणवणिया चेव अजीवआणवणिया चैव Thaun. 2.30(50) ( comm. अजीवविषया अजीवाज्ञ पनी अजीवानयनी वा p. 438.6. अजीवकरण (a-jiva karana) n preperation of litcless things. JM. जं जं निज्जिवाणं कीरइ जीवप्पओगओ तं तं । वन्नाई रूवकम्माई वावि तदजीवकरणं ति ViāvBha. 3342; जीवमजीवं भावे अजीवकरणं तु तत्थ वन्नाई ĀvNi. 1032 (comm. तु शब्दस्य विशेषणार्थत्वाद् अजीव भावकरणं. परिगृह्यते ĀTI. (H) p. 4011.6 ) अजीवकाइय (a- jiva-kaiyaa-jiva-kāyika) adj. pertaining to the zon-living elements having extension [v. 1. for अजीवकाय ], AME. सत्तविधे संजमे पण्णत्ते, तं जहा पुढविकाइयसंजमे ...अजीवकाइयसंजमे Thana. 3.89; 3.83 [Ldn.]; सत्तविषे आरंभ पन्नत्ते, तं जहापुढविकाइयआरंभ अजीव इयआरंभे Thina. 7. 82 (571) [ 50 also with सारंभ, असारंभ, समारंभ, असमारंभ] cf. अजीवकाय. अजीवकाय (a-jiva kāya) m. a lifeless element which has spatial extension, (i.e the four Astikäyns other than the Jivāstikāya), AMg. चत्तारि अस्थिकाया अजीवकाया पन्नत्ता Thāna. 4.99 (252) ; सत्तविधे संजमे पन्नत्ते, तं जहा - पुढविकाश्यसंजमे...अजीव काय संजमे Thāna. 7.82 (571); सत्तविधे असंजमे पण्णत्ते, तं जहा - पुढविकाश्यअसंजमे अजीव काय असं जमे Thāna. 7.821571); सत्तरसविहे असंजमे पण्णत्ते, तं जहा - पुढविकाश्यअसंजमे ...अजीव काय असंजमे... काय असंजमे Sumav.. 17 (1) ; तत्थ णं समणे नायपुत्ते चत्तारि अजीवकाए पण्णवेति Viy. 7.10.3 (7.213); 7.10.8 (7.218 ; तं चैव जाव रूविकार्य अजीवकार्य पण्णवेइ Viy. 18.139 ' [Ldn.]; J6. विग-तिग-चदुपंचेंद्रिय अजीवकारसु संजमणं Mala. 416 (5) araftafafar (a-jiva-kiriyā<a-jiva-kriya) f. activity (of binding the soul) on the part of lifeless things, AMg. अजीवकिरिया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - इरियावहिया चेव संपराइगा चैव 'Thina. 2.1.4 (50) (comm. पुद्गलसमुदायस्य सत्कर्मतया परिणमतं सा अजीवक्रिया p. 40.7) अजीवगद (a- jiva-gadaa-jiva-gata) adj. found in inanimate objeets, JS. जीवगदमजीवगदं समासदो होदि दुविहमधिकरणं For Private and Personal Use Only BhaĀrā. 810. अजीयगुणप्पमाण (a-jiva-guna-ppamāna <a-jiva-gunapramāna ) n the standard of the attributes of the non-living things, AMg से किं तं गुणप्पमाणे । दुविहे पण्णत्ते, तं जहा—जीवगुणप्पमाणे य अजीवगुणप्पमाणे य. ApuOg. 428; से किं तं अजीवगुणप्पमाणे, पंचविहे पण्णत्ते, तं जहा वण्णगुणष्पमाणे ... संठाण गुणप्पमाणे Aug. 429. अजीपणाम (a-jivanimaajivaniman) A a name

Loading...

Page Navigation
1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150