________________
શ્રાવક-ધર્મ-હિંસિકા,
(૧૭
આરંભવાન એ દેશવિરતિ બાર પ્રકારના વ્રતે માર્ગમાં આગળ વધે છે. અર્થાત્ બુદ્ધિમાને પૈકી પાંચ અણુવ્રત, ત્રણ ગુણવ્રત અને ચાર જેમ બને તેમ અપ્રમાદી પણું આવે તેમ કરવું શિક્ષાબતના પાલનમાં ઉજમાળ હોય છે. આ એજ હિતાવહ છે. જુઓ ગાથા ૯-૧૦ - શ્રાવક-ધર્મ શાસ્ત્ર સુપ્રસિદ્ધ છે અને કુશળ જે પ્રદેશમાં શ્રદ્ધાળુ શ્રાવકોને સમુદાય પરિણામરૂપ આંતરિક પરિણતિથી જાણવા હોય, ત્યાં સાધુ ભગવતેનું આવાગમન થતું લાયક છે. ગાથા ૨ થી ૪ સુધી.
હોય, જયાં જીનેશ્વર ભગવન્તનું મંદિર , સદ્ધર્મ-વિંશિકા નામની છઠ્ઠી વિંશિકામાં તેવા સ્થળમાં શ્રાવકોએ વસવું જોઈએ. આવાં સમ્યકત્વનું સ્વરૂપ પ્રતિપાદન ક તું છે. તે સ્થાનમાં રહેવાથી દાનાદિ ચારે ધર્મનું સેવનસમ્યક વખતે બાકી રહેલ કમાંથી ૨ થી વૃદ્ધિ, રત્નત્રયીની ઉત્તરોત્તર વૃદ્ધિ થાય છે. ૯ પલ્યોપમની સ્થીતિ વ્યતીત થયે છતે તે અને આવાં સ્થાનમાં રહેનાર શ્રાવકે નમસ્કાર જીવને જરૂર શ્રાવક-ધર્મ વિધિપૂર્વક પ્રાપ્ત થાય મહામંત્રનું સ્મરણ કરતાં જાગવું, લીધેલાં છે. ગુરૂ પાસે શ્રત ધર્મની પ્રાપ્તિ, વૈરાગ્યની વ્રતનું સ્મરણ કરવું, પ્રત્યક્ષેત્ર કાલાદિની વૃદ્ધિ, ઇવર-થાવસ્કથિક વ્રત ગ્રહણ, વ્રત-પાલન ચિન્તવન, જીનેશ્વરનાં દર્શન-વંદન, ગુરૂવંદન, અને નિરતિચાર સેવન ક્રમશઃ થાય છે. કર્મના પચ્ચખાણ, યતિવને જ્ઞાન-સંયમાદિની સુખ ઉદયથી પરિણામની એવી વિચિત્રતાઓ છે કે શાતા પુછવી, અવિરૂદ્ધ વ્યવહાર, કાલે વિધિદેશ વિરતિ ધર્મ સમાચારી એટલે પરંપરાએ પૂર્વક ભોજન, આગમ શ્રવણાદિ; સવારથી સાંજ ગ્રહણ કરવાથી થઈ જાય એમ પણ નથી, તેમજ સુધીમાં અને અંતે શયન કરવાના અવસરના પ્રાપ્ત કર્યા પછી પરિણામ થાય છે છતાં પણ સર્વ ઉચિત વિધિનું ક્રમશઃ પ્રતિપાદન કરેલ છે. નાશ પામે છે એવા વિચિત્ર સંયોગ છે. માટે જુઓ ગાથા ૧ થી ગાથા ૧૫ સુધી. ' તીર્થકર ભગવન્તોની ભક્તિ, સુસાધુઓની પર્યું. અબ્રાની વિરતિ, સ્ત્રી પરિભેગના કારણ પાસના અને પ્રાપ્ત કરેલાં પ્રત-નિયમથી ભૂત મેહની દુશંછન-નિર્જન, સ્ત્રીના શરીર રૂ૫ આગળ આગળની પરિણતિમાં શ્રદ્ધાપૂર્વક વધવા કલેવર લેહી માંસ-હાડકાંથી ભરપુર છે તેનું, માટે પ્રયત્નશીલ થવાની ભલામણ કરે છે. નિરંતર ચિતવન કરવું, અને અબ્રહ્મ સેવનથી જુઓ ગાથા ૫ થી ગાથા ૮ સુધી.
વિરામ પામેલાઓ જ ધન્ય છે, વંદનીય છે વિતિના પરિણામ ન થયા હોય તેવાને ઇત્યાદિ સ્તવનાપૂર્વક તેઓ પ્રત્યે બહુમાન થાય, થયેલાઓને દઢતા આવે તે સારૂ લીધેલા ધારણ કરવું. નિદ્રાને ત્યાગ થયા પછી શ્રાવકે વ્રત નિયમનું સ્મરણ કરવું, અધિક ગુણવાન કર્મ-આત્માના વિચિત્ર પરિણામ રૂપ સૂમ વ્રતધારિયો પ્રત્યે વિત્યું બહુમાન સેવન કરવું, પદાર્થોને વિષે ચિત્તને સ્થાપન કરવું, સંસારની વ્રત નિયમ ભાંગવા કટિબદ્ધ થયેલ પ્રતિપક્ષિરૂપ વાસ્તવિક-સ્થિતિનું પાચન કરવું; અને વિષય કષાયાદિની દુર્ગછા, પિતાની પરિણતિનું આત્મા વિષય-વિકાર-કષાયથી કલુષિત થાય આલેચન કરવું કે જેથી કરીને આત્મા તે કલહ-કૃષિ-આદિથી નિવર્તવા માટે "ઉત્તરોત્તર-બત-નિયમની શ્રેણીમાં વૃદ્ધિ પામતે ચિત્તને ઉપશમ ભાવવાળો બનાવવાને ઉદ્યમવંત
